Leven op het autismespectrum

Alle blogs, Autismespectrum

Tips voor naasten van mensen met autisme

Samen sterk toch? Daarom vind je hier enkele tips voor familie, partners, hulpverleners en andere mensen die te maken hebben met mensen met autisme. De belangrijkste tip is dat het per individu verschillend is wat helpt omdat het naast iemands vorm van autisme ook nog afhangt van dingen als leeftijd, intelligentie en persoonlijkheid. En blijf ook gewoon jezelf en let op wat bij jou past en wat niet.

Kennis over autisme hebben

  • Informeer je over autisme, zodat je de belevingswereld beter kan begrijpen. Lees eens een blog, kijk naar een aflevering van AutismeTv op Youtube, ga naar een lezing of lees een informatief boek. Ik heb veel bronnen verzameld over autisme bij meisjes en vrouwen op www.autisme-bij-vrouwen.nl.
  • Ben je bewust van je vooroordelen over autisme en projecteer ze niet op de persoon tegenover je, maar heb een open en niet oordelende houding.
  • Ga in gesprek met iemand met autisme over wat het voor hem/haar inhoudt. Veel van autisme is er wel, maar is niet per se zichtbaar voor buitenstaanders.

Tips voor fijne communicatie

  • Geef de tijd om informatie te verwerken en jaag niet op.
  • Geef als het kan meer duidelijkheid, ook over details. Vraag of er nog informatie ontbreekt.
  • Relativeren kan als het helpend is voor de specifieke persoon met autisme, om bijvoorbeeld realistischer naar dingen te kijken. Pas je relativering dan wel aan iemand met autisme aan. Bagatelliseer niet wat iemand met autisme voelt of ervaart.
  • Benoem wat je waarneemt aan de persoon met autisme, zoals: ‘je hebt volgens mij gespannen schouders, voel je dat?’ Misschien heeft de persoon met autisme het zelf niet door door onderprikkeling of een vertraagde informatieverwerking. Zo spiegel je en dat kan iemand helpen.
  • Voor een beelddenker is het soms nodig dat je je woorden ondersteunt door ze op te schrijven, te tekenen of op een nadere manier zichtbaar te maken.
  • Vul niet in voor de persoon met autisme wat het belang is van zijn/haar diagnose. Dus pas op met opmerkingen zoals ‘een label doet er toch niet toe’ of ‘we hebben allemaal wel iets’.
  • Veel mensen met autisme camoufleren en kopiĆ«ren gedrag van anderen. Probeer regelmatig door te vragen om er bijvoorbeeld achter te komen of het wel een eigen mening of eigen gedrag is.
tips

Iemand met autisme ondersteunen

  • Help iemand de drempel over door bijvoorbeeld een eerste keer ergens mee naar toe te gaan of een stok achter de deur te zijn. Geef een duwtje in de rug waar nodig, maar wel bij dingen die voor de persoon van belang zijn (dus niet uit jouw belang of omdat het ‘hoort’).
  • Help met het houden van overzicht en het stellen van prioriteiten, omdat iemand met autisme zich kan verliezen in details.
  • Erken de last die iemand heeft van zijn/haar autisme, maar zie ook de kwaliteiten. Benoem die en kijk samen hoe je die in kunt zetten.
  • Voor iemand met autisme kan de wereld zwart of wit zijn. Geef hoop als het even zwart is, maak het gevoel niet weg en ben er voor de ander.
  • Doe niet vervelend over iemands dwangmatigheid of routines, zolang die helpend zijn. Anders kun je meekijken hoe iemand minder dwangmatig kan handelen. Kijk ook wat erachter zit, want dat kan bijvoorbeeld angst zijn.
  • Regels geven houvast in een wereld waar alles beweegt en onzeker is. Breng samen in kaart wanneer het goed is om van een regel af te wijken, zodat iemand toch enigszins flexibel kan zijn.
  • Sociale vaardigheden aanleren is belangrijk. Het doel daarbij is houvast bij het maken van contact en niet sociaal wenselijk doen waarbij iemand met autisme zichzelf verliest.
  • Help mee met prikkels reduceren om overprikkeling te voorkomen. Zorg bijvoorbeeld voor een niet te rommelig huis of hang een tikkende klok weg.
  • Een kleine of grote verandering kan iemand met autisme heel erg uit zijn doen brengen. Maak de verandering behapbaar en probeer in beeld te brengen hoe de verandering er concreet uitziet.
  • Zoek mee naar zinvolle en haalbare dagbesteding en houd samen in de gaten hoe het gaat. Voor de ene persoon is een uur per week vrijwilligerswerk al genoeg. Een ander kan een volle week regulier werk volgen.

Algemene tips

  • Ga uit van gelijkwaardigheid als mens. Plaats jezelf niet boven of onder iemand.
  • Durf te vragen wat iemand prettig of steundend vindt.
  • Houd rekening met iemands intelligentie. Onderschat niet en overschat niet.
  • Samen lachen is belangrijk. De kracht van humor moet je niet onderschatten.
  • Als je geen hulpverlener bent, eis dan ook niet van jezelf de taken die bij een hulpverlener horen. Wees mild voor jezelf.
  • Geef het aan als je niet weet wat te doen of als je ergens moeite mee hebt. Je hoeft jezelf niet weg te cijferen voor iemand met autisme. Dat is ook niet gelijkwaardig. En heel belangrijk, fouten maken mag. Je bent mens en doet je best.

Heb jij nog tips voor naasten? Deel jouw tip hieronder. Zo helpen we elkaar!

  1. Elisabeth

    Mooie en inhoudelijk goede site. Alleen.. beetje jammer van al die bewegende reclame.. Juist op een site over autisme..

  2. steven

    Wat dingen die helpen voor mijn rust of zouden kunnen geholpen hebben.

    Enkel als het echt moet 1 op 1 spreken in afgezonderde rustige plaats. Misschien nog beter tekst want spreken komt er niets of veel te traag uit.

    Lieg niet in school dat iets goed gedaan is als het niet voldoet aan standaard vereisten voor job later.

    Durf indien de stress te groot is en kans op werken later onbestaande is door beperkte capaciteiten, de kans te geven om op zeer jonge leeftijd al met school op te houden.

    Spreek niet over een persoon zijn lot als hij er bij staat zelfs al spreken ze niet misschien verstaan ze je wel.

    Leg niets op te tegen iemands wil.

    Aanvaard asociaal contact vermijdend gedrag als normaal spreek hen niet aan voor bijzaken zorgt voor onnodige stress.

Geef een reactie