Er zijn verschillende soorten prikkels en ook nog in verschillende hoeveelheden. En dan verschilt het nog per persoon welke prikkels fijn zijn, en welke niet of minder. Net als dat het individueel verschilt hoeveel prikkels je kunt verwerken. Het is dus een hele uitdaging om van jezelf te weten hoe het precies zit in de praktijk. En helemaal om vervolgens de prikkels in balans te houden, zodat jij zelf in balans blijft. Balans is weer goed voor je gezondheid en welzijn.
Hoeveel prikkels en welke prikkels?
Overprikkeld en onderprikkeld zijn ken je misschien al. Ik denk dat het niet zo zwart-wit is, maar meer zoals in dit schema.
| Weinig mentale prikkels | Genoeg mentale prikkels | Veel mentale prikkels | |
| Weinig fysieke prikkels | Onderprikkeld | Fysiek onderprikkeld | Fysiek onderprikkeld |
| Genoeg fysieke prikkels | Mentaal onderprikkeld | In balans | Mentaal overprikkeld |
| Veel fysieke prikkels | Mentaal onderprikkeld | Fysiek overprikkeld | Overprikkeld |
Omgaan met onderprikkeling en overprikkeling
Met inzicht alleen kom je niet per se verder. Hoe kun je in jouw dag nou zorgen voor een betere balans in je prikkels? Daar wat eigen regie over hebben, is heel fijn. Het kan zorgen dat je niet onder- of overprikkeld raakt.
| Gevolgen zijn bijvoorbeeld: | Wat kun je zoal doen? | |
| Fysiek onderprikkeld | Pijn niet voelen. Honger niet opmerken. Eten zonder te proeven. | Sporten. Bewust eten. Masseren. Douchen. Knuffelen. Dieren aaien. Stimming toestaan. |
| Mentaal onderprikkeld | Somberheid. Verveling. Gevoel van leegte. Nergens zin in hebben. | Interessant boek lezen. Cursus volgen. Nieuwe dingen ondernemen. Mensen opzoeken. |
| Fysiek overprikkeld | Spierspanning. Hoofdpijn. Stress. Te warm of te koud hebben. | Ademhalingsoefening. Natuur opzoeken. Op tijd naar bed. Yoga. Aarden. Ontspannen. |
| Mentaal overprikkeld | Niet kunnen concentreren. Niet helder na kunnen denken. Piekeren. Prikkelbaar zijn. | Mediteren. Gedachten van je af schrijven. Hoofdmassage. Grenzen aangeven. Prioriteiten stellen. Minder op je telefoon. |
Breng je prikkels in balans
Je kan voor jezelf een eigen plan maken, download het werkblad:
Heb jij aanvullingen op bovenstaande? Deel het in de reacties. Samen sterk!
Marjolein
hoi Mandy,
Sinds kort volg ik je blogs en ik ben verrast hoe goed jij onderwerpen kunt verwoorden. Dank je voor je overzicht over onder- en overprikkeling!
groet van Marjolein
Mandy Verleijsdonk
Dankjewel Marjolein 🙂
steven marien (@marien_steven)
Het ziet er naar uit dat er hier een heel prikkelvolle periode aanbreekt. Maandag start rioleringswerken en naar het schijnt starten ze met opkloppen betonbaan, heel luid denk ik. https://www.youtube.com/watch?v=lg88iA5mbF4 Maar toch kijk ik er een beetje naar uit heel de dag kijken naar machines als tv voor mijn raam. Dinsdag morgen moet ik corona test in het ziekenhuis, en donderdag maag en darmonderzoek heel de dag met de gebruikelijke laxeermiddelen vooraf. Tenminste als ik niet positief test op corona want dan mag ik niet naar ziekenhuis vermoed ik. En ook moet ik dan weer in slaap. Ik hou daar niet van. Vorige keer was ik echt soort verwart. Ik dacht dat de deur toe was maar was niet. En dat duurt weer enkele weken eer dat spul uit je lichaam is. Ik heb nog nooit alcohol gedronken maar denk dat het beetje gelijkaardig is. Ik ben er niet meer 100 procent bij en dat is beangstigend. Ontsnappen aan de prikkels is onmogelijk maar ik probeer in de stoel te zitten en zo tot rust te komen tussenin.
Ik vind je lijst uitgebreid, goed om te helpen voor ieders balans. Goed gedaan Mandy