Toen ik 20 jaar was ben ik bijna een jaar opgenomen geweest in De Viersprong in Halsteren; een psychotherapeutische ggz-instelling gespecialiseerd in persoonlijkheidsstoornissen. Dat was dus nog voor ik zelf wist van autisme en voordat hulpverleners het zagen. Daarom ging het niet helemaal goed helaas..
Hoe zag de behandeling eruit?
In De Viersprong kreeg je standaard Schematherapie. (Ik heb toen en later nog eens het bijbehorende boek gekocht: Leven in je leven van Young. Allebei de exemplaren heb ik later eens uitgeleend en nooit meer teruggekregen..) Schematherapie is een methode waarmee je meer inzicht krijgt in herhalende pathologische patronen van jezelf waarna je technieken en handvatten aanleert om die patronen te veranderen. Je begin dus met kijken naar de achtergrond van je klachten. Daarna ga je oefenen met andere patronen om van een persoonlijkheidsstoornis toe te werken naar een gezondere ontwikkeling met betere coping mechanismen.
De Viersprong had een erg intensief programma van allerlei therapieën. Ik kreeg psychotherapie, medicatie, sociotherapie en vaktherapie (beeldend, drama en psychomotorische therapie). Er waren één-op-één gesprekken met behandelaars, maar meestal was je in een groep. Je kreeg ook veel feedback van groepsgenoten en moest andersom hen weer feedback geven en steunen. De therapeuten deelden niks persoonlijks, behalve hun naam.
Verder had ik een signaleringsplan zodat ik wist wat ik kon doen als het slecht ging. Er stond ook op wat anderen konden doen. Buiten therapieblokken moest je altijd onder de mensen zijn en ’s nachts sliep je ook met anderen op een kamer. Er waren ook corveetaken zoals boodschappen doen. Soms waren er aparte activiteiten zoals een sportdag of een paar dagen op kamp. In het weekeind ging ik meestal naar huis, maar soms had ik een ‘binnenweekend’ en bleef ik daar met een paar anderen cliënten.
Hoe heb ik De Viersprong ervaren?
Heftig vond ik het! Vaak was ik overprikkeld en oververmoeid. Helaas heb ik het ook als traumatiserend ervaren omdat ik nog niet wist van autisme en ver over grenzen moest gaan. Ik voelde me vaak niet gehoord en gezien. Er werden vaak nare termen gebruikt zoals dat ik een ‘hulpafwijzende klager’ was. Het voelde soms alsof ik geen stem meer had en geen eigen regie.
Er waren veel regels en daar had ik regelmatig strijd om, want ik had al zoveel regels die ik mezelf oplegde. Zo moest je een toetje eten. De problemen van anderen, vond ik bovendien heel heftig. Iedereen zat daar met een persoonlijkheidsstoornis en vaak ook nog met een co-morbide stoornis zoals PTSS, een verslaving of een eetstoornis. Het was echt een andere wereld. Het was een groot gevecht voor mij om daar te moeten zijn. Het reizen en schakelen tussen daar en het weekend thuis was ook lastig.
Niks is voor niks
Gelukkig is het niet helemaal voor niks geweest. Zo heb ik veel zelfinzicht gekregen onder andere over mijn angst voor afwijzing en andere diepgewortelde problemen. Ook heb bijzondere vriendschappen aan de opname overgehouden. Sowieso ben ik een levenservaring rijker. En ik heb geleerd dat ik naar mijn gevoel moet luisteren, want ik wist al heel snel dat dit niet de juiste plek voor me was, maar ik bleef omdat de therapeuten het lang niet met me eens waren. Uiteindelijk zagen ze toch in dat ik niet op de goede plek zat.
Ik heb mijn dossier nog opgevraagd en helemaal doorgelezen. Wat ik het vreselijkst vond was dat ik regelmatig invullingen van therapeuten las over mij die totaal niet klopten met hoe het werkelijk was in mijn binnenwereld. Bijvoorbeeld dat ik ‘niet wilde meewerken’ terwijl de oefening me gewoon niet lukte door een blokkade. O wat voelde ik me machteloos en boos! Ik heb een klacht ingediend en contact gehad met een patiëntenvertrouwenspersoon (PVP) om het een beetje af te kunnen sluiten.
Verder na De Viersprong
Na De Vierpsrong begon ik met een deeltijdbehandeling elders. Naast het weer leren leven in de normale wereld. Toen op mijn 27e pas autisme werd vastgesteld bij mij, kreeg ik een heldere verklaring waarom mijn opname niet werkte. Ik heb dit benoemd bij zowel De Viersprong als de Kliniek voor Gedragstherapie en kreeg een begripvolle reactie. Net als de opmerking dat ze inmiddels al meer oog hadden voor autisme bij vrouwen. Fijn!
De opname is een tijd geleden, want ik ben nu 34 jaar. Het voelt als heel ver weg, want mijn leven ziet er zo anders uit nu. Ik ben niet meer in therapie, accepteer mezelf zoals ik ben en zit goed in mijn vel. Ik voel me verbonden met anderen, doe actief mee met de maatschappij en ben hoopvol over mijn toekomst. Mijn leven richt zich nu op herstel; op wat ik wel wil en kan, ondanks mijn kwetsbaarheden.
Ben jij wel eens opgenomen geweest en hoe was dat?
Yvonne Siderius
Hoi Mandy,
Je verhaal is heel erg herkenbaar. Kreeg zelf rond 17e problemen, uiteindelijk op m’n 20e zelf gekozen voor opname op viersprong. Het was heftig, intensief. Zelf op 34e diagnose ADD gekregen. Zelf minder last gehad van overprikkeling of me niet begrepen voelen. Het heeft me iig net als jij een beter inzicht in mezelf gegeven. Begrip kwam pas na de diagnose ADD (ook zelf achteraan gegaan omdat ik zoveel herkende tijdens mijn werk met kinderen met AD(H) D en autisme.
Toch is het een lang gevecht geweest, net als jij de omgeving en soms therapeuten en hulpverleners niet begrepen wat er werkelijk ad hand was.
Mandy Verleijsdonk
Vervelend dat jij ook een gevecht hebt gehad.. Ben wel blij om te horen dat jij met ADD ook inzicht en begrip hebt gevonden. Beter later dan nooit he.. 🙂
Steven
Ben vrijwillig opgenomen geweest rond mijn 22ste, ongeveer een anderhalf jaar na mijn diagnose. Door het mislukken van mijn studie was ik erg depressief. In de zorginstelling had ik een paar bondgenoten, maar ik kon moeilijk met sociale situaties overweg en had weinig zelfinzicht. Uiteindelijk is de stress mij teveel geworden en ben ik beginnen rebelleren, wat resulteerde in mijn ontslag uit de instelling. Kort daarna heb ik houvast gevonden in het stoïcisme (waarop een therapeute positief reageerde). Nu ben ik eerder eclectisch qua levensovertuiging en doe ik mijn best vooruitgang te maken met behulp van inzichten en bondgenoten.
Mandy Verleijsdonk
Goed dat je houvast elders in hebt gevonden!
Rani
Erg herkenbaar. Ik heb toen ik 24 was een jaar lang een behandeling gehad van 3 dagen per week in een groep voor verschillende persoonlijkheidsstoornissen. Ik vond het erg heftig om zo lang in een groep door te brengen, vooral de mensen met borderline konden erg fel reageren. Ik werd vaak “koppig” genoemd maar daar herkende ik mezelf niet in. De behandeling was gewoon niet geschikt voor mij, ik kon dingen waarvan later bleek dat die met autisme te maken hadden niet veranderen. Ik kreeg m’n diagnose autisme gelukkig vrij snel daarna, op m’n 26ste.
Mandy Verleijsdonk
O jeetje heftig hoor ook, dagbehandeling.. Dat is ook veel te intensief vaak voor mensen met autisme.
Naomi
Wat heftig dit! De hele dag met andere mensen om je heen moet zo intens zijn geweest voor je. En een term als ‘hulpafwijzende klager’ vind ik eigenlijk niet kunnen.
Ik ben nooit opgenomen geweest en ik heb me er -als het ter sprake kwam- altijd tegen verzet. Juist ook omdat ik zo bang ben voor de verhalen van anderen en voor de problemen die het oplevert als ik heel de dag in een groep moet zijn.
Mandy Verleijsdonk
Ik vroeg vaak of ik alleen mocht zijn, maar dat mocht niet want dat was ‘vermijden’. Heel pijnlijk…
Steven Marien
Ik heb geluk gehad door men vroege diagnoses dat ik dat nooit moest mee maken. Vond de dagen dat ik diagnose moest laten stellen al verschrikkelijk genoeg. Kan me niet inbeelden hoe slecht ik me zou voelen bij een opname. Als ze me constant 24 op 24 neurotypische zouden willen maken. Terwijl ik gewoon zo niet kan zijn door autisme.
Dat is echt verschrikkelijk. Geen wonder dat zelfdoding toen het enige was wat over bleef. Had er toen meer kennis geweest van autisme bij vrouwen had het nooit zo ver gekomen waarschijnlijk. Gelukkig heb je nu de kennis om zo veel mogelijk autisme bij vrouwen bekend te maken. Zo dat de jongere vrouwelijke autisten dit niet moeten meemaken.