Deze blog is het vervolg van de blog over stemmingen, zoals hypers en dipjes. In deel twee vertel ik over stemmingswisselingen en over hoe ik omga met stemmingen.
Stemmingswisselingen, een rollercoaster
Vroeger overkwam een stemmingswisseling me, zat ik ineens ergens in. Nu ben ik me bewuster van mezelf en sta ik vaker stil bij signalen. Bij veranderingen en onverwachte situaties weet ik dat ik even extra goed op mezelf moet letten omdat ik er moe van word en van langdurige moeheid word ik somber. Ook als ik te veel moet en te veel stress heb, kan ik somber worden. Waarom hypers ontstaan, is nog een beetje een vraagteken voor me. Soms gaat er een positieve verandering aan vooraf. Die zet dan iets in gang. Hyperbuien putten me wel uit, vooral door het slechte slapen in combinatie met de hele dag niet stil zitten. Op een gegeven moment raak ik uitgeput en slaat de stemming weer om. Dan wordt die neutraal of somber. Hormonen kunnen misschien een rol spelen bij stemmingswisselingen, maar omdat ik de pil slik vind ik dat lastig te zeggen.
Stemmingen hebben overigens geen vaste duur of vorm. Doordat ik ouder ben en beter kan relativeren, zijn stemmingen bijvoorbeeld minder bepalend dan toen ik tiener of twintiger was. Ik heb meer vaardigheden om met stemmingen om te gaan. Ook past een stemming niet in een hoek van goed of slecht, leuk of naar. Een hyper is bijvoorbeeld fijn qua gevoel, maar de bijbehorende prikkelbaarheid echt niet. En tijdens een dip kan ik ondanks een overheersend vervelend gevoel alsnog lachen om memes of dankbaar zijn voor wat wel mee zit. Die nuance is belangrijk, en is niet bedoeld om iets weg te maken. Dingen mogen naast elkaar bestaan.
Omgaan met stemmingen
Omgaan met stemmingen begint met stilstaan bij mezelf. Wat voel ik? Hoe gaat het met me? Dat wel op een aardige manier, mindful dus. Daarna probeer ik te bedenken wat ik nodig heb. Ik bespreek mijn stemming regelmatig met mijn begeleidster. Zij kan bovendien terugkoppelen wat zij aan mij ziet en dat is ook informatief. Vaak komt het uit op goede zelfzorg, want fysieke en mentale gezondheid is goed voor alle stemmingen. Mezelf toestaan tijd te nemen voor hobby’s, lichaamsbeweging zoals yoga doen, mezelf uitspreken of van me afschrijven, afleiding zoeken, oog hebben voor wat er goed gaat, mijn grenzen goed aangeven, mijn routines en structuur aanhouden en goed eten en drinken zijn belangrijk. Saai misschien, maar het werkt wel.
Sommige stemmingen hebben iets specifieks nodig. Wat mij tegenwoordig rust geeft als ik in een dip zit, is me beseffen dat die lastige stemming weer wegtrekt. Dat geeft hoop. Ik ben niet meer bang dat ik depressief word en dat geeft lucht. Er zijn ook dingen die kunnen helpen, maar die ik niet zelf bewust kan inzetten. De zon doet mij goed met zijn licht en warmte, maar als het regent regent het. Ik kan wel voor een speciale therapielamp gaan zitten, maar dat is natuurlijk niet gelijk aan de positieve effecten van de zon. Maar alle beetjes helpen en het geeft houvast om dingen te kunnen inzetten, iets te kunnen doen. Er zijn alsnog geen wondermiddelen. That’s life.. In een hyper moet ik heel erg op mijn lichaam letten door veel oefeningen te doen om te aarden. Ook moet ik activiteiten zoeken waarin ik mijn energie kwijt kan. Een hyperfocus op een nieuwe hobby kan dan fijn zijn. Verder bespreek ik ideeën met anderen om niet impulsief dingen in gang te zetten waar ik later spijt van krijg.
Mijn leven is van mij, maar ik voel me vaak geleefd. Als ik de regie pak over mijn leven, wordt mijn stemming ook beter.
Zelfinzicht helpt bij het omgaan met stemmingen
Los van wat ik zelf kan doen, is steun van de omgeving belangrijk. Samen iets leuks doen of samen lachen. Een luisterend oor bieden of een knuffel geven. Vragen hoe het met me gaat en concreet doorvragen, maar me ook met rust laten als ik dat aangeef. Dat zijn helpende dingen. Voor mij is het belangrijk hulp te accepteren maar juist ook mijn grenzen te bewaken. Bijvoorbeeld qua openheid. Als ik iets niet wil delen of laten zien, is dat ook oké. Iets met privacy..
Door inzicht te hebben in je eigen gevoelswereld kan je leren wat je wel en niet helpt bij bepaalde stemmingen. Daarmee wordt je dag minder bepaald door emoties, maar sta je zelf aan het stuur. Ik hoop dat het lukt om een beetje aardig voor jezelf te zijn en dat je waar nodig hulp inschakelt. Het kost tijd om jezelf te leren kennen en om te gaan met de uitdagingen van het leven zoals lastige stemmingen hebben. Schroom niet om professionele hulp te zoeken en ga naar je huisarts als je lijdt.
Hoe zien stemmingswisselingen er bij jou uit?
P.s.: Deze blog liken, delen of erop reageren is fijn. Dat waardeer ik echt en motiveert mij om te blijven schrijven. Namaste!
Johan Zijlstra
We hebben dus dezelfde diagnoses, alleen uiten ze zich op een andere manier.
Ben je wel eens opgenomen geweest voor je bipolaire stoornis?
Voordat ik een lang verhaal type, ga ik even kijken of dit aankomt. Moeite gehad met plaatsen van reacties in het verleden.
Johan Zijlstra
Ja, het werkt!
Ik heb moeite met aardig voor mezelf zijn. Dus ik snap wel dat je het daar over hebt.
Momenteel heb ik er moeite mee dat ik wel iets wil doen, maar door somberte daar het nut soms niet van inzie, terwijl ik er gewoonlijk wel achter sta. Ik vind dat heel storend.
Heb je daar ook moeite mee Mandy?
Mandy Verleijsdonk
Met je hoofd iets willen, maar niet op gang komen, herken ik wel. Ik mis vaak de energie. Dat is heel frustrerend. Dan moet ik echt op discipline dingen doen of zijn anderen een stok achter de deur. En soms moet ik ook gewoon echt kiezen voor rust.
Mandy Verleijsdonk
Bij mij is nooit in bipolaire stoornis vastgesteld, alleen depressie. 😉
Hans van der Lijcke
Hallo Mandy,
Dankjewel voor je PS. Dat geeft mij weer een goed gevoel om te blijven reageren.
Op de een of andere manier schiet dan Yin en Yang in mijn hoofd, zou dat door Namaste komen?
Om maar even door te gaan naar jou vraag “Hoe zien stemmingswisselingen er bij jou uit?” is het bij mij veel minder wisselvallig.
Mijn stemming wisselt eigenlijk alleen maar als ik te veel (onvoorspelbare) prikkels krijg. Ik ben eigenlijk wel vrij stabiel.
We hebben bij ons team een (interim) teamleider en die zei na een paar keer: “Ben je altijd zo vrolijk?”. Ik ken hem nog niet goed genoeg om in te kunnen schatten of dat echt gemeend was, maar daar leek het wel op.
Ik heb al vrij vroeg besloten dat ik vooraf in mijn hoofd altijd op zoek ga naar het ergste scenario, dan kan het daarna eigenlijk alleen maar meevallen. Vind ik zelf een hele positieve strategie. Geniet van alles wat leuk is of meezit, hoe klein het ook is. Anders heb je er later alleen maar spijt van of zoiets
Volgens mij herkende je lieve vriend daar iets in vanuit het stoïcisme.
En natuurlijk mag je boos zijn of geirriteerd of ….
Als ik boos de afwas doe, dan is het wel sneller klaar 😉 En dan is mijn stemming weer vrolijk.
En vandaag ook weer mijn rol aangenomen van chagrijnige leraar, omdat de klas (ik zit helaas in zo’n kantoortuin omgeving) weer lekker druk aan het worden was (kwam doordat mijn collega die pitches in het Engels aan het afnemen was, en daardoor kwamen de zenuwen los die naar de hele groep oversloegen). Maar door mijn actie werd het wel weer wat rustiger. Voor mij heel tegennatuurlijk, ik hou van de uitspraak: “Make love, not war”. Maar het zomaar laten gaan maakt het alleen maar erger.
Op de een of andere manier gaat bij mij de munt of beter medaille (van de andere kant van de medaille) altijd naar “the sunny side up”.
Groet,
Hans
Johan Zijlstra
Ah ja, uitgaan van het ergste scenario.
Dat doe ik ook graag. Vaak valt het dan mee. Soms is dat best lastig om te doen wanneer je wat somber bent.