Leven op het autismespectrum

Alle blogs, Persoonlijke ontwikkeling & zelfzorg

Mindfulness bij autisme

Mindfulness is een meditatievorm die afstamt van het boeddhisme waarbij je onder andere leert om je aandacht ergens op te richten. Jon Kabat-Zinn bracht het naar het westen. Voor mij is het een bepaalde levensinstelling geworden, die verder gaat dan een paar minuten mediteren op een dag. Ik heb ooit een algemene cursus mindfulness gedaan bij een ggz-instelling en ben altijd blijven toepassen wat ik leerde. Toen ik later de autismediagnose kreeg, heb ik verschillende groepstherapieën gedaan, maar niet meer de mindfulness-cursus.

Ik heb wel het boek ‘Mindfulness bij volwassenen met autisme’ van Annelies Spek gekocht. Dat is een wegwijzer voor zowel hulpverleners als mensen met autisme zelf. Het is een autismevriendelijk boek omdat het rekening houdt met onze manier van informatieverwerking, waar bijvoorbeeld het letterlijk nemen van taal een rol speelt. Evenals moeite kunnen hebben met je iets voorstellen en oog hebben voor details. Het is daarmee een fijne starter als je niet bekend bent met mindfulness. Maar daarna kunnen algemene theorieën en oefeningen voor mindfulness ook fijn zijn.

Mindfulness toepassen

Bij mindfulness is het fijn om er eerst wat over te leren. Er zijn cursussen voor waarin je veel leert over de achtergrond. Ook online is veel te vinden en er zijn veel boeken over geschreven. Voor mij is het fijn om eerst iets te snappen, voor ik het kan toepassen in mijn leven. Het daadwerkelijk beoefenen van mindfulness is uiteindelijk wel het belangrijkste. Dat gaat bijvoorbeeld over dagelijkse dingen met aandacht doen, zoals tanden poetsen. Maar er zijn ook veel meditatievormen zoals de bodyscan. Het gaat daarnaast over een vriendelijke houding aannemen in het algemeen.

Zo heb ik meer compassie gekregen voor mezelf en anderen. Vroeger was ik vreselijk onaardig voor mezelf. Nu neem ik waar wat er is en benoem het daarna zo objectief mogelijk. Bijvoorbeeld ‘ik voel me moe en heb rust nodig’ in plaats van ‘waarom ben ik nu al weer moe en nutteloos?’ Daarna probeer ik mijn focus te verleggen. Als ik bijvoorbeeld blijf piekeren over een detail, ga ik het opschrijven en dan iets anders doen zoals een boek lezen. Als ik er wel nog iets mee moet, schrijf ik het op zodat ik het even kan parkeren om later alsnog uit te voeren. Of het kan zijn dat ik er gelijk iets mee moet. Als ik bijvoorbeeld gespannen schouders heb, kan ik even een yogahouding doen.

Mindfulness gaat voor mij voor een groot deel ook over ont-spannen. Daar bedoel ik mee dat ik beter accepteer hoe iets is in plaats van dat ik zie wat ik anders wil. Ik ga dus keer op keer naar het hier-en-nu en zie dingen zoals ze zijn in plaats van hoe ze zouden moeten zijn. Dat doe ik gedurende de dag, wanneer het nodig is en als ik eraan denk. Echt stilzitten om te mediteren blijft een aandachtspunt voor mij. Dat lukt soms, maar op veel dagen ook niet. Een ander aandachtspunt is één ding tegelijk doen, met aandacht dus, in plaats van meerdere dingen doen. Gelukkig mag je met mindfulness blijven oefenen en leren.

mindfulness

Wat heeft mindfulness me nog meer gebracht?

Naast meer zelfcompassie en meer in het hier-en-nu zijn, heeft mindfulness me nog meer mooie dingen gebracht.

  • Ik leefde lang vooral in mijn hoofd. Mijn dagen bestonden uit de basic dingen zoals eten. Maar verder was ik vooral aan het piekeren en overdenken. Ik leefde niet echt in de wereld. Nu ben ik ook verbonden met andere dingen dan mijn gedachtenwereld. Ik maak beter contact met mijn lichaam, mijn gevoelens en de wereld om me heen. Daardoor voel ik me niet meer eenzaam.
  • Door mijn gevoeligheid voor prikkels, mijn drukke hoofd en denken in details is het lastig om me ergens op te concentreren. Mijn gedachten slepen me mee. Met mindfulness word ik me daar bewust van. Dan benoem ik wat ik doe, zoals ‘ik ben die sociale situatie van gisteren aan het overdenken’. Dan kan ik kijken wat ik kan doen om mezelf af te leiden van mijn gedachten.
  • Rust nemen is heel lastig voor mij. Maar het is zo belangrijk voor mijn mentale en fysieke gezondheid. Ik ben nog steeds vaak moe en overprikkeld maar kan dankzij mindfulness toch beter voorkomen dat ik overspannen of overbelast raak. Ik voel eerder aan dat ik nood heb aan ontspanning en rust.
  • Mindfulness geeft een gevoel van eigen regie. Nu laat ik me minder meeslepen door emoties of door wat er om me heen gebeurt. Ik check vaker hoe het met me gaat. Daarna kan ik voor mezelf zorgen en zien wat ik nodig heb. Ik doorbreek daarmee de cirkel van stress. Dan wordt angst geen paniek en somberheid geen depressie.
  • Mijn ademhaling is beter. Eerst had ik veel last van chronische hyperventilatie en een blokkerende ademhaling. Nu adem ik regelmatig bewust, bijvoorbeeld als ik moet wachten. Dat helpt me met dieper ademhalen.
  • Ik kan beter grenzen aangeven omdat ik me bewust ben van allerlei signalen. Spanning in mijn lichaam bijvoorbeeld of vervelende emoties in sociaal contact. Daar was ik me eerder pas later of niet bewust van. Nu sta ik regelmatig bewust stil bij wat ik zelf vind en voel.
mediteren
Ohmmmm

De moeite waard om te proberen

Het blijft allemaal een kwestie van oefenen hoor! Het is voor mij sowieso een leven lang leren wat mijn mentale gezondheid betreft. Ik heb tot nu gelukkig al veel aan mindfulness en zal dit blijven toepassen in mijn leven. Natuurlijk is mindfulness niet de oplossing voor alles, maar voor mij is het een belangrijk onderdeel van mijn herstelproces; van de weg van overleven naar leven. Er zijn daarbij meerdere dingen belangrijk geweest, zoals yoga, mijn hondje en lichaamsgerichte therapie. Die hebben ook geholpen om meer in het hier-en-nu te zijn en iets minder in mijn hoofd te leven.

Mindfulness is echt een aanrader om te proberen, of je nu wel of niet autistisch bent. Volg een cursus, lees een boek en/of doe een oefening via YouTube of Spotify. Dan kan je zelf ervaren wat het wel en niet met je doet. Uiteindelijk kun je het je eigen maken en op jouw manier integreren in je leven.

Ben jij bekend met mindfulness?

  1. Joris

    Vergeet ‘10% Happier’ niet!
    Met duidelijke uitlegfilmpjes door diverse hotshots uit de meditatiewereld.

    https://www.tenpercent.com/

Geef een reactie