Leven op het autismespectrum

Alle blogs, Sociaal & vrije tijd

Contact met buren op je eigen manier

Ik kom uit een dorp en toen ik in 2009 in Tilburg ging wonen was dat voor mij een grote verandering. Ik zou een jaar wennen aan zelfstandig wonen voordat ik met mijn studie psychologie zou starten. In mijn eerste woning zat ik op een zolderverdieping en moest ik het toilet delen met de buren van de eerste verdieping (ik had wel een eigen douche en keuken). Ik was als de dood om die mensen tegen te komen, hoewel ze heel aardig waren.

Zelfstigma belemmerde me in contacten

Ik had weinig behoefte aan sociaal contact met buren en ging het het liefst uit de weg, omdat ik ook nog eens erg angstig was. Mijn hoofd: zij waren normaal en ik niet. Toen had ik nog weinig sociale vaardigheden en een laag zelfbeeld. Dat kwam mede doordat ik lang in therapie had gezeten en me daarvoor schaamde. Ik had veel last van zelfstigma en had weinig zelfvertrouwen in sociale contacten. Het was onvoorspelbaar, voelde als geen controle hebben en alleen sociaal wenselijk kunnen doen.

Ik voelde me niet zo thuis op die zolderverdieping in een volksbuurtje en ben na een jaar verhuisd naar een flat in een andere buurt. Daar had ik gelukkig de hele woning voor mezelf. Maar alsnog had ik buren.. Ik leerde wel ‘hoi’ tegen de andere bewoners zeggen maar dat vond ik zelfs al lastig. Meer dan een korte groet is het nooit geworden. Hoewel, de benedenburen hadden een schattig klein hondje. Als ik die wel eens tegen kwam in de lift, dan was ik blij als een kind en kon ik over het hondje praten.

Hoi!

Verhuizen naar een sociale huurwoning

Na een paar jaar in die flat stond ik lang genoeg (8,5 jaar) ingeschreven bij de woningbouwvereniging en kon ik naar een sociale huurwoning verhuizen. Waar ik toen het meeste tegen op zag was het contact met buren. Er is een soort van binnenhofje waar ik woon. Mijn tuin is ook niet goed afgeschermd van de rest dus ik durfde daar het eerste jaar niet te zitten. Het heeft wel zeker een jaar geduurd voordat ik een beetje zichtbaarder durfde te zijn. Daarvoor was het hoogstens een vluchtige groet. Want ik wilde niet praten over koetjes en kalfjes (dat kan ik best, maar gaat me beter af als er juist ook diepgang is in contact).

Maar sommige buren maakte toch contact met mij. Zo ging ik wel eens mee naar een dansfeestje, wat ik uiteindelijk heel leuk vond. Of een keertje samen wandelen of koffie drinken. Ik heb overigens wel nog een hele tijd last gehad van mijn directe buurman. Ik werd overspannen van alle geluiden die hij maakte en was aan het overwegen om te verhuizen. De misofonie uit mijn jeugd speelde op, toen ik woonde in een gezin van vijf mensen.

Gelukkig ging hij uiteindelijk weg en kwamen er leuke buren voor terug. Met meerdere buren heb ik inmiddels vriendschap opgebouwd. Dat is eigenlijk gekomen sinds corona. Dat is fijn en dat waardeer ik. We lachen samen en zijn er voor elkaar. Daardoor voel ik me hier niet eenzaam. Het geeft ook een veilig gevoel.

koffie
Koffietijd

Wat helpt bij contact met buren?

Er zijn meerdere dingen die geholpen hebben bij het fijn contact hebben met de buren, terwijl ik het vroeger vermeed.

  • Er zijn mensen die het initiatief hebben genomen om contact met mij te maken. En ik heb ook zelf bepaald iedere keer of ik wel of niet ‘ja’ zei. Die twee dingen maken dat ik de regie bewaar en ook niet steeds zelf een initiatief hoef te nemen; iets wat me niet goed afgaat als ik mensen niet goed ken.
  • Ik woon hier nu bijna 5,5 jaar en mijn hondje heb ik bijna 4,5 jaar. Met Josje aan mijn zij maak ik makkelijker contact. Zowel met mijn buren als met andere mensen. Een schattig hondje is altijd een makkelijk gespreksonderwerp en goede verbinder.
  • Mijn zelfbeeld en zelfvertrouwen zijn beter geworden de afgelopen jaren. Ook al zit ik in de Wajong en ben ik autistisch, dan wil dat niet zeggen dat ik er als mens niet toe doe. Ik maak me minder druk over het eventuele oordeel van andere mensen en durf mezelf te zijn. Als ik niet mezelf durf te zijn in contact heb ik zoveel spanning dat ik er ook geen plezier aan beleef.
  • Ik leerde open te zijn. Dat kon ik sowieso steeds beter omdat ik in mijn blog ook open ben. Andere mensen durven daardoor ook open te zijn tegen mij en dan leer je wel dat ieder huisje zijn kruisje heeft. Dat geeft een meer verbonden gevoel.
  • Ik bespreek sociale situaties met mijn begeleidster. Dan kan ik erop reflecteren en blijf ik bij mezelf. Dan kan ik beter mij grenzen bewaken, wat altijd belangrijk blijft voor mij met mijn gevoeligheid voor prikkels.

Doe je eigen ding

Het gaat er vooral om dat ik dingen op eigen tempo en eigen manier kan doen. Zoals ook geldt voor andere situaties in mijn leven zoals werk. Dan neemt mijn spanning af en durf ik meer. Dan is er ruimte voor sociaal contact. Niet te veel, maar wel meer. En dan zie ik ook de voordelen van sociale contacten. Terwijl ik het lang gezien heb als noodzakelijk kwaad (sorry).

Op wat voor manier je contact met buren wil hebben, is per persoon verschillend. Soms is daar ondersteuning bij nodig, zoals bij veel levensgebieden bij autisme het geval is. Het heeft nu eenmaal invloed op alle levensgebieden, maar dat wil niet zeggen dat er geen ontwikkeling mogelijk is. Ik had immers vroeger ook nooit verwacht dat ik ooit koffie of wijn zou kunnen en willen drinken met buren. Ik verras mezelf nog steeds!

buren
Buurmeisjes

Hoe ervaar jij het contact met je buren?

  1. Hans van der Lijcke

    Het contact met mijn huidige buren is een stuk minder leuk dan met mijn vorige buren. De kinderen hebben vaak ruzie met hun ouders omdat ze weer eens iets niet mogen (ik geloof dat moeders de rol van schooljuf thuis niet kan loslaten). De buurman vlucht in dingen die veel lawaai maken: elektrische gitaar waarvan de versterker voluit moet (want bleus moet je voelen of zo), natuurlijk ook een motor (wat maken die krengen een herrie), ze hebben niet zo’n lief hondje als Josje maar zo’n grote loebas die vooral toen die klein was veel aan het janken was (nu vooral blaffen naar de postbode), de caravan staat meer dan een week voor ons raam (waar ze steeds aan moeten prutsen), hard praten in de tuin, … moet ik nog even doorgaan. In de winter valt het mee, hebben we lekker de deuren dicht.
    Ik hoop dat hun impulsiviteit ze ook weer snel naar een ander plekje doet verlangen.

    Gelukkig woon ik in een hoekhuis, dan heb ik maar last aan 1 kant.
    Hopen dat de vierde set buren weer wat leuker zijn.

    • Reactie door auteur

      Hoi Hans,
      Dat zijn wel buren die behoorlijk wat prikkels geven zeg, pfff! Dat is dan weer jammer van de zomer ja, dat mensen ook meer in de tuin doen, dat de ramen openstaan en dergelijke. Veel sterkte hiermee.
      En de groetjes van Josje.

      • Hans van der Lijcke

        Dankjewel Mandy voor het meeleven.
        Ons achterraam draait net niet leuk open, alles uit hun tuin weerkaatst bij ons naar binnen.

        Gewoon lekker focussen op de leuke dingen in het leven.
        Één daarvan is reageren op je blogs en dan ook nog antwoord terugkrijgen is helemaal super.

        Vandaag ook weer zo’n heerlijk aha moment gehad. Afgelopen dinsdag heeft Sabine op “Autisme is veelzijdig” een mooie blog geschreven over dansen (op een techo feest), zal jou ook vast aanspreken.
        Ik gaf daar een hint naar het nummer “Hot water” van ‘Level 42’. En dat nummer ging ik vanmorgen hardop zingen. Wow, wat kwam die hard binnen. Een nummer uit 1984 wat ik sinds die tijd al woordelijk meezing. Maar nu pas echt tot me doordrong.

        • Hans van der Lijcke

          Oh en bedankt voor de groeten van Josje.
          Mijn vader heet ook Jos. Superleuk.

          Net zoiets als de hint van Secret duets. Daar zag je een mijter van Sinterklaas (mijn vader was de sinterklaas van Vlissingen). De verborgen artiest was Klaasje van K3.

  2. Rani

    Ik ben twee maanden geleden verhuisd en durf niet aan te bellen bij de buren. Ik heb ze nog niet gezien… Er is ook niemand naar mij gekomen. Ik groet wel als ik iemand tegenkom in het trappenhuis maar dat is dan ook het enige “contact” dat ik heb.

    • Reactie door auteur

      Zou je het wel fijn vinden om jezelf een keer voor te stellen, zodat je weet wie er naast je woont? Dan hoop ik dat het je toch een keertje lukt. Dan oefen je van te voren wat je gaat zeggen, dat kan helpen. Als het je niet uitmaakt, kun je het inderdaad gewoon doen zoals nu: hoi zeggen als je iemand tegenkom. 😉

  3. Wat fijn, dat contact met je huidige buren!
    Ik ben nu in de fase dat ik niet buiten ga zitten, want ook ik zit niet helemaal afgeschermd en dan worden er praatjes gemaakt. Dan raak ik overprikkeld, dus blijf ik liever binnen. Maar ik ben blij om te lezen dat het dus wel kan veranderen.
    Overigens ook heel erg blij voor je dat de buurman van de geluidsoverlast verhuisd is. Dat soort dingen slurpen energie!

  4. Steven Marien

    Ik spreek nooit met buren. Ik zie hen wel eens wanneer ik het gras trim tussen onze haag en de erfscheiding. Ik woon 32 jaar bij men ouders. En de buren die hier beiden een jaar of 25 wonen kennen mij zo.

    Vroeger huurden mensen naast ons een oud huis. En daar was geen waterleiding aanwezig. En tot dat huis verkocht werd en afgebroken ongeveer vijf jaar later. Kwamen die huurders leidingwater halen bij ons. Ik weet dat niet meer. Maar toen zal ik waarschijnlijk meer die toenmalige buren gezien hebben van dichter. Maar waarschijnlijk niets gezegd hebben. Al kan het wel zijn. Ik weet het niet meer eigenlijk ik was nog klein.

    Laatste keer dat ik sprak met iemand uit de buurt. Dan was dat met tuinman die bij overbuur kwam werken. Die vroeg waar ik men compostrol had gehaald. Maar dat gesprek was kort. Wanneer mensen mij zonder camouflage zien spreken. Dat vinden de neurotypische mensen erg raar. Ze voelen dat het niet aangenaam is voor mij en snel is het voorbij.

Geef een reactie