Ik dacht aan suicide toen ik niet wist van autisme

Trigger warning: deze blog gaat over suïcide / zelfmoord.

Het is februari en de periode van ‘gelukkig nieuwjaar’ wensen is weer voorbij. Die wens is vaak ook gemeend, maar dat wil niet zeggen dat je gelukkig bent vandaag de dag. Ik ben zelf langdurig ongelukkig, en daarbij suïcidaal geweest, als tiener en twintiger. Ik wilde zelfs zelfmoord of suïcide plegen. In deze blog vertel ik je daar meer over en heb ik tips voor als je ook niet meer wil leven en/of een einde aan je leven wil maken.

Poging tot suïcide, een traumatische ervaring

Ik zelf eindigde een jaar eens zo ongelukkig dat ik alleen wilde zijn met oudjaar om vervolgens een zelfmoordpoging te doen. Negentien jaar was ik. Zoals je ziet resulteerde dat niet in de dood. Ik heb vroeger helaas meerdere pogingen gedaan en ook een keer een epileptische aanval gehad waardoor ik van de trap viel en met de ambulance naar het ziekenhuis moest. Nog maanden erna had ik erge rugpijn. Een traumatische ervaring was het. Niet alleen voor mij, maar voor het hele gezin.  

Bovenop mijn depressie, kreeg ik nog een flink schuldgevoel. Er was veel taboe vroeger, zelfs in de hulpverlening. Ook schaamde ik me omdat mijn suïcidepogingen ‘mislukten’. Ik voelde me een idioot. Nu ben ik blij ben dat ik er nog ben en schaam ik me niet voor toen, want ik was ernstig ziek. Ik ga dit nieuwe jaar weer met vertrouwen tegemoet en zit over het algemeen goed in mijn vel. Lange tijd was dat duidelijk niet het geval, maar het tij kan dus echt keren.

In therapie ging het meer over de pogingen en dat ik die niet meer mocht doen, maar er was weinig ruimte voor alle andere fases van suïcidaliteit: de vele gedachten en plannen over mijn dood in mijn hoofd.

Ik wist niet hoe te leven

Vroeger zat ik helemaal gevangen in mijn negatieve hoofd. Ik was autistisch zonder het te weten, waardoor ik veel meer deed dan ik aankon en mezelf niet kon zijn. Ik was vaak overprikkeld, eenzaam, gespannen, angstig, dwangmatig en erg somber. Ook was ik een binnenvetter. Ik kon emoties niet goed uiten en kon niet goed om hulp vragen. Verder voelde ik me een lastpak voor iedereen. Ik was bovendien jong, kon nog niet relativeren en had weinig zelfkennis en levenservaring.  Uitgeput was ik daardoor en daarom verlangde ik intens naar rust. Dat kon ik toen alleen vinden in de dood, omdat ik het niet in het leven zelf dacht te kunnen vinden.  

Achteraf gezien, heb ik veel te laat aan de bel getrokken. Ik had al wel wat hulpverlening, maar dat was niet genoeg en niet passend. Ik deelde ook niet alles, omdat ik niet wist hoe. Je moest echt dingen uit me trekken. Mijn gedachten over de dood deelde ik bijvoorbeeld niet met anderen. Daardoor werd het een obsessie. Ook kon niemand me tegenspreken, bijvoorbeeld door te zeggen dat ik echt niet waardeloos en lastig was. De suicidaliteit heeft onnodig vele jaren geduurd omdat ik een masker op had. Zelfmoord plegen bleek echter niet te lukken. Het is niet iets wat je even 123 doet. Gelukkig maar, want het is geen oplossing.

Zie je het leven niet meer ziet zitten? 

Wat kun je wel doen als je je huidige leven niet meer ziet zitten? Ten eerste, kun je je pijn erkennen. Erken dat je lijdt, dat je niet meer wil leven of dat je niet meer het leven aankunt dat je nu hebt. Jouw gevoelens en gedachten zijn niet fout. Jij als persoon bent niet slecht, maar het gaat slecht met je. De balans tussen de uitdagingen van het leven met het goede van het leven is weg.

Ten tweede, is het van levensbelang dat je deelt met tenminste één persoon dat het niet goed met je gaat. Dat kan bijvoorbeeld een ouder zijn, een vertrouwenspersoon op school, je huisarts of een specialist van 113 zelfmoordpreventie. Je moet echt hulp zoeken. Hoe eerder hoe beter, maar het is nooit te laat! Het is ook nooit te vroeg om hulp te zoeken, dus laat dingen niet onnodig oplopen. Er bestaat niet zoiets als aanstellerij. Waar je ook zit op het spectrum van ernst, je hoeft het niet alleen op te lossen. Vertel in je eigen woorden aan de ander wat je denkt en ervaart.

Wat heb je nodig?

Naast het erkennen en benoemen van je pijn en het praten met iemand, kun je kijken naar wat je nodig hebt om de dagen door te komen. Dat zijn waarschijnlijk meerdere dingen. Is dat afleiding, rust, uithuilen, ontspanning, iets creatiefs doen om jezelf te uiten, humor, natuur, veel sporten of je verliezen in series kijken? Wil je ergens logeren? Zijn er dingen die je moet pauzeren om de druk eraf te halen, zoals werk, studie of bepaalde contacten? Zijn er dingen waar je hulp bij nodig hebt, zoals zelfzorg en het huishouden? Kan een bepaald zinnetje helpen zoals: ‘dit gaat voorbij’? Kijk even niet naar wat moet of hoort, maar focus op jezelf.

Probeer ook in het hier-en-nu te blijven. En kijk nog niet te veel naar de toekomst, maar bekijk per dag wat je nodig hebt om deze dag door te komen. Het voelt nu misschien als overleven, maar maak het toch zo draaglijk mogelijk. Je hoeft niets op te lossen nu. Je hoeft niet gelijk te veranderen. Alles wat er nu is, is zoals het is. Negatieve gedachten en lastige emoties zijn zoals ze zijn. Die gaan ooit weer voorbij. Leegte voelen mag er ook zijn. Als dat gewoon nu voor jou zo is. Dan is dat zo.  

je hoeft ook niet nep positief te doen. Je mag authentiek zijn. Het is wel belangrijk om niet helemaal te verdwijnen in de negatieve spiraal. Dus probeer wel naar lichtpuntjes te zoeken, die voor jou oprecht positief of fijn zijn. Zie ook in deze blog hoe ik dat doe.

Herstel is een proces

Samen met hulpverlening en je sociaal netwerk kun je uiteindelijk gaan kijken hoe weer beter te worden. Het lijden moet duidelijk minder en er moet meer kwaliteit van leven bij. Je moet stap voor stap dingen toevoegen aan je leven waardoor het leven fijner, lichter en draaglijker wordt. Dat herstel is een proces. Ook ga je leren hoe je kunt voorkomen dat het zover komt dat je een suïcidepoging wil doen. 

Onthoud dat zelfmoord plegen heel lastig is en vaak niet resulteert in de dood. Mogelijk schaadt je je lichaam juist erg. Je doet ertoe en je bent het waard om je beter te voelen. Iedereen is een leven met liefde waard, ook al voelt het soms misschien niet zo. Ik kan het weten! Maar er is echt hoop. Als jij die niet hebt, zorg dan dat iemand anders jou kan helpen met perspectief blijven zien. Laat je dragen als je dat zelf even niet meer kan.

Als het leven dat je nu hebt je ongelukkig maakt, is het tijd om te kijken naar een leven dat je wel gelukkig of gelukkiger maakt. En als het zo is dat het lijden blijft, kun je altijd nog samen met hulpverlening kijken naar euthanasie. Dat is ook geen gemakkelijk traject, maar wel bewust en niet zo alleen als zelfmoord.

Ik wens je veel steun en beterschap!