Heb ik een eetprobleem? Dagelijks sta ik op mijn elektronische weegschaal, tel ik calorieën, eet ik op vaste tijden, plan ik precies wat en hoeveel ik de volgende dag (en de dag erna) eet en worstel ik met schuldgevoelens rondom eten. Ik vind mezelf niet dik, maar haat mijn buikje. Ik lees veel over voeding, probeer gezond te eten en krijg spanning als andere mensen te weinig of te veel eten. Mijn lichaam is gezond, maar in mijn hoofd heerst een voortdurend opdringerig verlangen naar eten. Ik wil altijd meer, heb altijd trek.
Maar gelukkig heb ik geen eetstoornis. Het is eerder een ‘eetprobleem’ dat verklaart kan worden door een late diagnose autisme. Ik heb veel controle over eten als overlevingsmechanisme ontwikkeld omdat mijn autisme niet werd herkend (lees hier over mijn haat-liefdeverhouding met eten). Daarnaast heb ik vanuit autisme behoefte aan houvast, structuur en regels en ben ik van karakter onzeker en een perfectionist.
Wanneer heb je een eetstoornis?
Een echte eetstoornis is een psychiatrische stoornis die een ingrijpende invloed op je gezondheid en functioneren heeft. De oorzaak verschilt per persoon en bestaat uit een combinatie van biologische, psychologische en sociale factoren. Er zijn verschillende symptomen van eetstoornissen:
- Te weinig of te caloriearm eten.
- Intense angst om aan te komen.
- Gewichtstoename vermijden door veel bewegen, vasten, laxeren en/of overgeven.
- Je lichaamsgewicht en –vormen hangen sterk samen met je eigenwaarde en/of je hebt er een onrealistisch beeld van.
- Obsessief bezig zijn met je gewicht, voeding en calorieën.
- Eetbuien, waarbij je in korte tijd grote hoeveelheden voedsel eet.
- Eten gaat gepaard met negatieve gevoelens als schaamte en schuld. Je eet daardoor bijvoorbeeld stiekem of straft jezelf.
- Rigide denken over wat (on)gezond is, angst en dwanggedachten.
- Je eet ’s avonds of ’s nachts grote hoeveelheden voedsel (ten koste van je nachtrust).
- Niet-eetbare voorwerpen/stoffen eten zoals haar of ongekookte pasta.
- Je herkauwt steeds bewust je voedsel.
- Je eet maar een beperkt aantal voedingsmiddelen, waardoor je voedingsstoffen tekort komt.
In de ggz krijg je pas zorg vergoed als je een specifieke combinatie van bovenstaande symptomen hebt en een eetstoornis hebt zoals anorexia nervosa, boulimia nervosa of binge eating disorder. Ik vind dat kwalijk omdat je ook zorg nodig hebt als je niet in één van de categorieën past, maar wel een eetprobleem heb. Ook omdat je wil voorkomen dat het zover komt en je beter op tijd kunt ingrijpen. Daarnaast heeft iemand in de praktijk vaak kenmerken van verschillende stoornissen. Dan wisselen anorexia en boulimia elkaar bijvoorbeeld af.
Impact van eetstoornis op je leven
Een eetstoornis heeft ingrijpende gevolgen, zoals:
- Ondergewicht, overgewicht of een sterk schommelend gewicht hebben (maar je kan ook een gezonde BMI hebben).
- Voedingsstoffen tekort komen waardoor je problemen krijgt, zoals moeheid, haaruitval, onvruchtbaarheid, groeiachterstand en botontkalking. In het ernstigste geval functioneren je organen niet meer goed.
- Bij overgewicht loop je meer kans op ziektes zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziektes.
- Je stemming en emoties worden erdoor beïnvloedt. Je voelt bijvoorbeeld amper meer of bent somber.
- Het beïnvloedt je sociale relaties. In een relatie, in een gezin, bij de familie, bij vrienden en met collega’s zit je eetstoornis in meer of mindere mate in de weg. Anderen maken zich bijvoorbeeld zorgen om jou of je verstopt je eetstoornis waardoor je niet echt verbinding maakt met de ander en jezelf niet kan zijn.
- Je functioneren op school, hoger onderwijs of werk wordt belemmert door een verminderde concentratie, vermijdingsgedrag, tijd die opgaat aan therapie et cetera.
- Financiële gevolgen kunnen zijn dat je in een uitkering komt omdat je niet kan werken of dat je veel geld uitgeeft (aan eten voor eetbuien bijvoorbeeld of aan cosmetische behandelingen om je figuur te corrigeren).
- Je kan te maken krijgen met stigma. Dan word je uitgesloten of benadeeld omdat je een eetstoornis hebt.
Genoeg redenen voor behandeling dus
Hoe eerder je bij een eetprobleem of -stoornis bent, hoe beter, maar het is nooit te laat. Het beste krijg je hulp van meerdere kanten; bijvoorbeeld van een arts, psycholoog, psychiater, maatschappelijk werker, ervaringsdeskundige en voedingsdeskundige. Behandeling moet niet alleen gericht zijn op fysiek gezonder worden, maar ook op het psychische vlak. Denk aan het vergroten van eigenwaarde, emoties reguleren, sociale vaardigheden, copingsvaardigheden, zelfzorg en ontspannen. Het is per persoon passen en meten wat nodig is en kijken welke therapievorm het beste past (klinische opname, medicatie, cognitieve gedragstherapie of EMDR bijvoorbeeld).
Een eetstoornis kan samenhangen met een andere stoornis, wat behandeling complexer maakt. Denk aan een depressie, dwangstoornis, persoonlijkheidsstoornis, PTSS of een sociale angststoornis. Therapie voor een eetstoornis werkt niet goed als er geen rekening wordt gehouden met de andere stoornis. Bij mensen met autisme kom je veelal tegen dat ze moeilijke eters zijn, geen contact hebben met hun lijf waardoor ze te veel of te weinig eten, een obsessie hebben met eten of anderen kopiëren. Autisme is aangeboren, maar een eetstoornis is gedurende het leven ontwikkelt.
Herstel mogelijk bij een eetprobleem of -stoornis
Sommige mensen genezen van een eetstoornis, maar een groot deel worstelt vele jaren of levenslang. Werken aan herstel is altijd een goede optie. Dan richt je je minder op symptoomvermindering en meer op positieve elementen die je kan toevoegen aan je leven, rekening houdend met je kwetsbaarheid. Bijvoorbeeld je kwaliteiten ontdekken, leren relativeren, open durven zijn, een hobby vinden, grenzen leren aanvoelen en aangeven, sociaal contact opzoeken en zinvol participeren (bijvoorbeeld als vrijwilliger). Het gevolg is dat je eetprobleem of eetstoornis minder je leven bepaalt.
Als je de hoop verliest, kan je iemand opzoeken die hoop kan geven, zoals een ervaringsdeskundige. Voor tips, kun je het boek ‘Overleven met een Eetstoornis’ van Karolien Selhorst lezen. Of het boek ‘Bevrijd jezelf’ van Charlie Paludanus. Er zijn meer boeken en ook veel blogs te vinden, maar pas op met vergelijken ten nadele van jezelf. Erken je pijn, maar durf ook te dromen en lach. Je mag er zijn, met je problemen en je krachten. Ik geloof dat als je steeds meer fijne en goede dingen aan je leven toevoegen, dat je eetstoornis dan minder je leven gaat beheersen.
Mijn ervaring is dat ik voldoening kan halen uit andere dingen dan eten, dat mijn focus verlegt wordt. Mijn eetprobleem is minder geworden. Ik blijf wel dwangmatig, maar leer al wel om af en toe flexibel te zijn. Kleine stappen kunnen toch iets in beweging zetten.
Hoe is jouw verhouding tot eten?
steven
ik sta niet veel op de weegschaal zit toch altijd rond 58kilo(met kleren aan).dit lijkt nooit te veranderen of ik nu veel eet beweeg of stil zit.in school heb ik altijd alsof gegeten dus at toen maar twee keer per dag.eigenlijk maar 1 keer goed en was thuis avond eten.na school de 5 jaar dat ik met men vader mee reed als vrijwilliger kleding bakken leegmaken.at ik maar 1 bifi worstje tijdens de middag nochtans was dit van 6 tot 2 tonnen kleding zakken verleggen.dan op mijn 23 door mijn eigen schuld met mijn knie beginnen sukkelen.toen zelfs maanden amper gestapt ging niet en geen verandering in het gewicht.nu al 5 jaar nooit sporten gaat ook niet met slechte knie.eet wel meer tot zelfs 2 keer warm per dag.vlees is wat ik graag eet en dus veel eet .en nog steeds verandert er niets aan mijn gewicht.het is wel zo dat ik amper suiker eet omdat ik daar altijd tandpijn van krijg.maar het zijn dus de genen die grotendeels maken dat je dik of dun bent .nu lees je wel eens van die filmsterren die afvallen of verdikken voor een rol. dus er is ook een gedeelte mensen die tussen dik en dun kan variëren naar gelang hun leef eetgewoonten.
https://www.scientias.nl/honderd-jaar-oud-medicijn-pakt-symptomen-autisme-aan/
ik heb ooit eens iets gelezen over een pilletje tegen slaapziekte dat ook werkt tegen autisme.mensen met autisme hun cellen zouden zich constant willen herstellen ( Cell Danger Response)terwijl ze al herstelt zijn.dit pilletje tegen slaapziekte legt de cellen tijdelijk stil.en vermindert de symptomen van autisme tijdelijk.maar wat als je je verwond en die cellen liggen stil ?en als dit klopt is mager zijn dan ook een symptoom van autisme.
sorry dat ik nog vlees eet weet dat jij dat niet doet en dat is mooi voor de dieren.persoonlijk ligt mijn visie op een natuurlijke planeet anders. op geiten die overal vrij grazen en die je dan mag vangen om op te eten je kan de overschot invriezen. en hebt nul plastic of pesticiden nodig anders dan bij groenten die nu vaak vol vergif zitten.
hier in vlaanderen zit je met lintbebouwing.en tussen die huizen gaat enorm veel grond verloren.8 procent van de oppervlakte in vlaanderen is tuin = gemaaid gras (nutteloos wekelijks benzine verbruik) .moesten de geiten daar tussen mogen samen met de velden en draad aan de straat.zo dat ze niet doodgereden worden zou een beter systeem voor het milieu zijn.