Niet huilen, zeg ik tegen mezelf. Ik was al overprikkeld (door alle geluiden, woorden en de drukke ruimte) en de spanning neemt toe door het ‘niet mogen’ waardoor de tranen komen zodra ik aan de beurt ben. Ik ben bij een bijeenkomst voor gastdocenten met ervaringskennis, omdat ik les ga geven over autisme (en eventueel ook over depressie en suïcide). Er mogen zijn vind ik altijd en overal lastig.
Hoe zit je erbij?
Op het eind doen we altijd een rondje: hoe zit je erbij, hoe ga je naar huis? Dit was voor mij de tweede bijeenkomst en ik ben de laatste van het rondje. Tussen het huilen door vertel ik dat ik er even niet mag zijn van mezelf. Dat omdat er al andere mensen in de groep al geëmotioneerd waren. Ik heb geleerd dat ik dan niet ook de aandacht mag krijgen omdat ik me vast aanstel in vergelijking tot de ander en dat ik er voor de ander moet zijn. Als ik met mezelf bezig ben, ben ik egoïstisch of een ‘aandachttrekker‘.
Ik weet rationeel al lang dat ik ook ruimte mag innemen, zeker in deze groep. Mijn gedachten mag ik delen en mijn gevoelens mogen er zijn. Die gedachte is echter nog niet geïntegreerd met mijn gevoelssysteem. Daar zit nog steeds een stemmetje die mij het gevoel geeft een last te zijn voor anderen waardoor ik mezelf onzichtbaar wil maken als ik me niet 1, 2, 3 kan terugtrekken.
Josje neemt de ruimte in die ik niet durf in te nemen
Bij de bijeenkomst was het ook nog zo dat ik Josje mee had genomen. Zij neemt zonder een gevoel van schaamte of schuld ruimte in (en dan is ze nog redelijk stil voor een chihuahua). Ik was bang dat anderen last hadden van haar getrippel op de vloer, het gesmak aan haar botje (lapje stinkende vissenhuid) en het gesnuffel in de hele ruimte. Dat leidt anderen vast af. Ik voelde me daar verantwoordelijk voor, als een moeder voor een gillende peuter in de supermarkt.
Terwijl het eigenlijk heel mooi is wat Josje doet. Ze denkt niet, maar doet wat ze wil. Ze is nog geen twee kilo, maar is overduidelijk aanwezig. Daar kan ik nog wat van leren. Ik ben iemand die ergens gaat zitten en dan niet gauw spontaan zal opstaan. Dan gaat de aandacht naar mij. Als ik wel beweeg, voelt de beweging heel groot. Ik pakte bijvoorbeeld een Oreo-koekje en dan is het net of mijn gekraak in heel Breda hoorbaar is. Ze staan er natuurlijk om gegeten te worden, maar staan ze er ook voor mij?
Toestemming nodig voor er mogen zijn
En is er buiten deze groepsbijeenkomst plek voor mij?
- Mag ik de deur uit zonder make-up?
- Mag ik zingen?
- In dit rijtjeshuis blijven wonen als Josje soms blaft?
- Heb ik bestaansrecht als ik niet het perfecte lichaam heb?
- Mag ik er zijn als ik een uitkering krijg?
- Mag ik iets vertellen in een groep ook al is het niet grappig?
- Als ik stil ben, is dat dan ook oké?
- Mag ik iets tweeten op Twitter?
- Mag ik de tijd nemen voor ik antwoord op iemands vraag?
- En mag ik bloggen?
- Mag ik iets niet weten?
- Iets vergeten?
- Mag ik een koekje eten?
- Rechtop lopen op straat, dus met de schouders naar achteren?
- Mag ik een foto delen op Instagram?
- Mag ik uw aandacht?
Geef je mij letterlijk een podium, dan praat ik wel. Vroeger danste ik; dat had je ingestudeerd. Later droeg ik gedichten voor, dan had ik tekst voor mijn neus. En nu ga ik gastlessen geven. Ook dat durf ik. Ik heb eerder al verschillende gastlessen gegeven als bij MEE. Er is dan een kader voor mij, waarin ik toestemming heb om te praten. De mensen komen voor mijn verhaal.
In het dagelijks leven zijn die kaders er niet. Dan moet ik zelf bepalen wanneer ik iets zeg en wanneer ik zwijg, wanneer ik mezelf laat zien en wanneer niet. Dan spreken gevoel en ratio elkaar nogal eens tegen. Ook al ben ik al een aardig stuk opgeschoven in mijn herstelproces, er komen nog regelmatig ‘oude’ gevoelens op zoals minderwaardigheid. Ik laat me er gelukkig niet meer door meeslepen. Vroeger deed ik dat wel en dan was de eindconclusie zelfs dat ik beter dood kon zijn.
Gezien mogen worden, er mogen zijn
Nu mag ik blijven leven van mezelf als ik een fout maak of als ik aandacht krijg of om welke reden dan ook. Dat is gelukkig al weer jaren zo. De volgende stap is om mezelf te laten zien, o.a. mijn emoties (dus niet mijn tranen of woede inhouden). De groepsbijeenkomst van de gastdocenten eindigt met de opmerking dat ieder mens gezien en gehoord wil worden, zonder oordeel. Ik droog mijn tranen, knuffel Josje en loop richting het station. Misschien zien mensen mijn rode ogen, maar dat is oké.
Hoe neem jij ruimte in?
Ferdinand
Accepteren is een issue als je in de maatschappij leeft waarbij alles in sneltrein moet verlopen.
Continu merk je voelbaar de druk in de maatschappij en daardoor is de acceptatie naar jezelf moeilijk te vinden.
Er is een wereld ontstaan waarbij je jezelf steeds tegenkomt door de druk en mensen die wel over je oordelen maar niet uitzoeken hoe het nou daadwerkelijk voor je is om momenteel in de maatschappij te begeven.
Ik denk dat wij het moeten aanvaarden dat mensen zich niet extra in je verdiepen om je beter te leren begrijpen en dat wij niet zo ons best moeten doen om geaccepteerd te worden omdat je energie daardoor zo in de reserves komt te zitten met alle gevolgen vandien.
Hans van der Lijcke
Hallo Mandy,
Ik vind de vragen altijd zo mooi waarmee je een blog vaak eindigt.
Nu is deze wel een hele pijnlijke voor mij. Ik loop al mijn hele leven te worstelen met mijn gewicht en dan niet aan de ’te lichte’ kant, maar aan de andere kant. Bij mij hoort zo’n negatief woord dat tegenwoordig uit boeken van bijvoorbeeld Roald Dahl wordt gehaald. Dik dus. Zo dat is eruit.
Dus ik neem wel wat ruimte in als ik ergens binnenkom. Maar ik geloof wel dat ik daarnaast wel een warme persoonlijkheid heb, die goed kan luisteren. En mijn autisme ook wel aardig kan camoufleren. Zelfs sociaal aardig uit de voeten kan, ook al zal dat nooit natuurlijk gaan. Het is aangeleerd geautomatiseerd gedrag.
En van daar uit voel ik wel heel erg veel affectie bij een motto van Vera Helleman: weiger slachtofferschap. Maar ik moest dan ook heel erg hard huilen toen ik haar hoofdstuk over aanpassingsvermogen had gelezen. (Boek de kracht van autisme).
Ik probeerde vroeger van te voren de meest ongunstige scenario’s te bedenken bij nieuwe situaties, daardoor kon het eigenlijk alleen maar meevallen. Eigenlijk een hele positieve gedachte.
Om af te sluiten met een grote dank. Mandy ik ben blij dat je er bent. Voor ons.
Maar ook al die andere mensen, met autisme. Wees lief voor jezelf, dan kun je het vast ook naar een ander toe zijn. En dat is zo veel leuker om mee samen te zijn.
Mandy Verleijsdonk
Zo is dat, vooral lief zijn voor jezelf en anderen! 🙂
Ferdinand
Hoi,
Op veel punten heb ik moeten concluderen dat ik maar beter kon accepteren dat bepaalde aspecten voor mij niet gelden.
Zoals een relatie beginnen maar toch weer implusief ergens instappen en uiteindelijk weer te breken omdat het achteraf toch niet zo werkt samen.
En dan hebben we het dus niet over 1 keer hé maar een soort spiraal dat me altijd weer weet te vinden zodat ik het weer moet ondergaan.
Maar ik heb voor nu besloten om niet meer te zoeken naar een relatie omdat het vaak gepaard gaat met impulsieve acties en dat ik dan geen weg meer terug weet te vinden of het zo moeilijk te vinden omdat je er een ander mee pijn kan doen.
En ik heb eindelijk acceptatie naar mezelf toe met hoe ik als persoon ben mijn leven kleur probeer te geven en dat er in veel gevallen veel strijdt bij komt kijken.
Het enige wat ik moeilijker leer te accepteren zijn de negatieve gedachtes wat je opbouwd uit negatieve ervaringen en ermee moet proberen te dealen wat weer heel veel tijd vergt.
Want soms krijg je heel kleine kansjes om mogelijk eruit te kunnen komen maar omdat de kansen in het niets vallen met de vele negatieve gebeurtenissen zijn die kleine kansjes vertroebeld en dan zie je die kansen niet meer .
Maar door mijn psycho educatie wat ik volg sinds ik gediagnotiseerd ben kijk ik zo vaak in de spiegel naar mezelf dat langzaam bij beetje opkrabbel om vaker die kansjes tot kansen te maken.
Ik moet alleen nog leren om het positieve te houden zodat ik nog sterker kom te staan zodat ik er zo uit weet te komen.
Maar ik weet dat welke stappen ik ook maak qua ontwikkeling die strijdt zal altijd geleverd moeten worden.
Ferdinand
tal1980
Wat herkenbaar! Toen ik op school zat werd ik veel gepest en had ik die vragen ook (heel veel). Nu heb ik ze nog maar af en toe.
Doordat ik nu meer mezelf ben ben ik soms zelfs meer een flapuit en dat geeft af en toe na een reactie bepaalde vragen (bijv. “Was het niet té direct?”, “Heb ik de ander nu niet boos, verdrietig of benadeeld?”).
En daar kan ik dan nogal mee bezig zijn maar altijd omdat ik de ander niet wil kwetsen en bang dat ze me niet leuk of aardig (meer) vinden.
Maar ik vind mezelf zo wel leuker omdat ik meer spontaner reageer dan vooraf overal over na te denken.
Mandy
Ik kan het wel waarderen, dat je er spontaan iets uitflapt 🙂
tal1980
Thanx 😘
Maan vonk (alias)
De integratie tussen weten dat je er mag zijn en ervaren dat je er mag zijn heeft tijd nodig…. ik ervaar mijn mogen zijn inmiddels maar heb daar ook lang over gedaan en soms een terugval wanneer je geconfronteerd wordt met negatieve kritiek. Dat is de volgende transitie van weten dat de negatieve kritiek meer over de criticus zegt dan over jezelf naar dat ook terugmelden naar de criticus in plaats van in de verdediging of verbazing te schieten….. je schrijft mooi, open stukjes en ik lees ze graag…. bedankt daarvoor….
Mandy
Het kost zeker tijd. Oude overtuigingen haal je stap voor stap weg en niet door 1 keer tegen jezelf te zeggen dat de overtuiging niet klopt.
En inderdaad heel belangrijk om sommige kritiek bij de ander te kunnen laten.
En dankjewel voor je compliment 🙂
Natascha Deijmann
Ik herken je gedrag in de groep maar vanuit een andere emotie; namelijk de angst om weer eens iets ‘fout’ te doen en daardoor de aandacht krijgen. Niet afwijkend of anders willen zijn. Ik deed juist veel om niet gezien te worden door de groep. Ik was me veel te bewust van mezelf…vooral mijn lichaam. Het stilzitten en het proberen te onderdrukken van mezelf ( bewegen, angst, weg willen vluchten) kostte zoveel energie dat ik er doodmoe van werd en daarom ook moest huilen na de bijeenkomst.
Een dag later had ik dan gewoon spierpijn van de spanningen. Nu voel ik me nog steeds niet prettig in groepen maar heb geleerd dat dit komt omdat er teveel mensen zijn met teveel emoties en onvoorspelbaar gedrag. Ik heb moeite met het aflezen van de sociale signalen, de ongeschreven regels en ben dan ook vaak de laatste die doorheeft hoe dingen zitten. Als ik niet in een groep hoeft te zijn dan doe ik dat niet meer…die vrijheid gun ik mezelf tegenwoordig. 😉
Mandy
Dat is niet mis, als spierpijn krijgt van de spanning. Super dat je nu jezelf vrijheid gunt. Ik gun je dat ook 😉
Fleur
Wouw! Is het eerste wat ik denk als ik je blog lees. Wouw, wat ontzettend kwetsbaar (en dus krachtig!!) wat je schrijft. Ik heb daar heel veel bewondering voor. Herkenbaar ook wel (ik heb geen autisme, wel wat trekken, vandaar dat het bij mijn dochter van 15 pas net is gediagnostiseerd. Ik herkende veel bij haar en vond het niet ‘raar’. Maar anyway; wel herkenbaar dus).
Hopelijk kan en mag je dit compliment (want dat is het) van mij aannemen van jezelf en dan niet alleen met je hoofd, maar ook met je gevoel.
En dank je dat je schrijft. Ik in mijn zoektocht voor herkenning voor mijn dochter ben zo blij met jouw schrijferij.
Mandy
Het compliment komt binnen, dankjewel 🙂 En altijd fijn om te horen dat anderen her- en zo ook erkenning vinden.
steven
Mocht ik in de tijd van de nazi’s er geweest zijn was ik in het beste geval gecastreerd (400.000 gehandicapte slachtoffers ondergingen dit verplicht naar het schijnt zonder verdoving). In het slechtste geval vergast of andere pijnlijke dood, waarschijnlijk gewoon verhongerd, want aktion t4 het zuiver ras programma was voor binnen duitsland wilde ook geen gehandicapten. Moment van mee leven met het verschrikkelijk lot van gehandicapten (en natuurlijke alle anderen slachtoffers) in de oorlog. Aangezien ik nu al 29 jaar leef zal ik er wel mogen zijn voorlopig in deze tijden.
Maar zichtbaar zijn houd ik niet van er zijn geen foto’s van mij enkel pasfoto’s omdat dit verplicht is. Gelukkig waren er nog niet zo veel gsm’en met fototoestellen toen ik naar school ging. Zingen is een nachtmerrie op school als dit was gelukkig in groep verborg ik mijn hoofd strategisch achter andere leerlingen. Hoog uit als er toch bekijks was bewoog mijn mond zonder klank achteraan in de klas. Maar of ik die dingen mocht stelde ik mij geen vragen bij, dit kwam van zelf omdat het in de stress van tussen de mensen te zijn het enige was wat lukte. Al die verplichtingen in school die het tegenovergestelde zijn van mijn teruggetrokken, niet emotie tonende, verlegen zwijgende, mensenschuwe karakter. De ruimte die ik daar moest in nemen dat was ik niet dat was een toneeltje op vraag van leerkrachten. Maar ik kan dat niet onthouden en doen alsof ik dat leuk zou vinden. Enkel als pijn ondragelijk is rol ik omdat het oncontroleerbaar is anders verkies ik een doods gezicht en ontwijkend levenloos traag wandelend/stilstaand/zittend gedrag. Ik ben gewoon zo hier schrijven lukt nog maar bij andere mensen in het echt klap ik dicht zelfs al staan ze 500 meter verder. Minderwaardigheidsgevoel of onzeker ben ik niet echt als ik iets niet kan is dat maar zo. Iedereen kan wel iets niet en andere dingen dan weer wel.
Ik vraag mij af is josje ook veganistisch vissenhuid doet vermoeden van niet, maar vlees loze korrels bestaan wel heb ik gezien op internet. Josje is dus sociaal en niet echt verlegen er zijn honden die dit wel zijn en zij krijgen een spuitje maar goed dat ik geen hond ben dan.
Barbara
Je mag er zelfs méér dan ‘alleen maar’ zijn Mandy; je bent ontzettend welkom en een toevoeging, een hele fijne naar mijn mening, en zeker ook met Josje! Dus laat je zeker zien en horen.
Ik herken dat stemmetje, dat altijd maar kritiek heeft en angstig is. De uiteindelijke angst om afgewezen te worden is t bij mij. Mijn stemmetje probeert mij te beschermen daarvoor, alleen als ik naar haar zou luisteren, leef ik zo verborgen, dat is eigenlijk geen leven..
Als je t leuk vindt, ik heb mn werk gemaakt van mijn stemmetje.. nou ja, mijn stemmetje, ‘Mijn Beppie’, is de basis van mijn coachingspraktijk. Juist omdat t zo ontzettend herkenbaar is en t zo fijn is als je steeds meer je eigen leven kunt leven, ondanks dat irritante stemmetje… (www.mijnbeppie.nl)
Dank je wel voor je mooie en persoonlijke (en herkenbare!) blog!!
Mandy
Hoi Barbara, dankjewel 🙂 Die angst voor afwijzing klinkt mij ook niet vreemd in de oren. Ik dek mezelf vaak in als het ware. Ik wil dan niet dat ik kritiek oid krijg van een ander en geef mezelf bij voorbaat al de klappen. Wel een super idee om dat stemmetje een naam te geven. Ik wist niet dat je een coachingpeaktijk had. Leuk, ik ga op je website kijken!
Edo
Mooie overpeinzingen Mandy <3 Krachtig!
Mandy
Dankjewel 🙏🏻