Bij veranderingen en bijzondere of nieuwe situaties komen nogal wat competenties kijken die ik niet genoeg heb, zoals aanpassingsvermogen, besluitvaardigheid, flexibiliteit, een praktische instelling, stabiliteit en stressbestendigheid. Een competentie is het vermogen om een taak uit te voeren tot een gewenste resultaat en onder verschillende omstandigheden. Bij een kleine of grote verandering, hoe positief ook, kom ik mezelf behoorlijk tegen.
Rusteloze ziel
Iedere keer weer, terwijl ik het vooraf blijf onderschatten. Zo ben ik nu aan het oppassen op de katten van mijn zusje en verblijf ik ook in haar huis. De eerste week had ik veel last van dwangmatigheid. Dat begon thuis al met de voorbereiding. Dan heb ik drie weken van tevoren alvast een tas met eten klaarstaan en maak ik lijstjes over wat verder mee te nemen, wat nog te bespreken met mijn zusje en pas ik mijn planning aan voor als ik daar zit. Ik ben een denker, geen doener.
Als de overgang van huis naar mijn zusje eenmaal daar is, ben ik vreselijk rusteloos. Weg is het overzicht, wat te maken heeft met problemen met executieve functies. Ik kan niet stilzitten, blijf maar lijstjes maken, ga de kasten van mijn zusje ordenen en dingen als sieraden sorteren. Ook ben ik nog meer tijd kwijt aan eten dan normaal. Niet aan het eten zelf, maar aan recepten zoeken en eten plannen. Dan kan ik soms een hele week dichttimmeren met wat ik eet qua maaltijden en tussendoortjes.
Veranderingen brengen me uit balans
Houvast is wat ik zoek, omdat ik dat gevoelsmatig niet heb. Routines helpen dan enigszins. Ik krijg ook altijd een toename in controledrang bij veranderingen. Dan ga ik steeds de katten zoeken bijvoorbeeld, terwijl ik weet dat ze ergens binnen zitten. Ik moet ze zien. Of ik pluis de stofzuigerzak (al kuchend) uit of ik niet per ongeluk iets heb opgezogen wat van levensbelang is voor mijn zusje. :p
Ik ben in dezelfde woonplaats, maar mijn activiteiten zijn vanaf een ander adres en dat vraagt denkwerk en geschakel van me. Helemaal lastig is dat ik dagelijks naar huis moet voor mijn chinchilla’s. Moet ik nog iets meenemen? Wat moet ik daar nog doen? Achteraf gezien had ik nu mijn vakantie moet plannen van studie, de sportschool en vrijwilligerswerk, zodat ik tot rust kon komen. Want ik vind het soms echt wel fijn om ergens anders te zijn. Zeker nu ik thuis veel stress heb door geluidsoverlast van de buurman. Ik probeer het nu enigszins te compenseren door minder dingen buiten de deur te plannen.
Iets nieuws doen
Het is vaker een kwestie van compenseren bij mij. Ik wil nu eenmaal graag dingen doen, maar dan moet ik andere dingen wel laten. O.a. door mijn gevoeligheid voor prikkels en het vele denken dat voorafgaat als er iets anders is dan anders. Zo was ik afgelopen zondag bij Pink. Nooit eerder ben ik bij een groot concert geweest, dus dit was voor mij nieuw. Dagen vooraf ben ik onrustig en maak ik gedetailleerd een planning van alles.
Wie past er op Josje? Hoe bedank ik de oppas? Wat is de goedkoopste manier van reizen? Welke trein pak ik? Hoe vermaak ik me in de trein? Wat als ik die mis? Wat moet er mee in mijn tas (oordoppen!)? Welke kleren doe ik aan? Wat wordt het weer? Kan ik thuis eten? Moet ik eten meenemen? Hoe is het op het terrein geregeld? Kan je er naar de wc? Heb je munten nodig om drinken te halen? Is het dit allemaal waard!? Mag ik wel zoveel geld uitgeven aan iets leuks? Hoe zorg ik ervoor dat ik de dag erna bijkom?
Dit.
Gaat.
Maar.
Door.
Hoe ik omga met veranderingen
Tussendoor probeer ik rustmomenten te pakken en eventueel begrenst mijn begeleidster me met afspraken over hoe ik iets doe. Het is ook een stukje acceptatie dat iets wat leuk is, gepaard gaat met angst, onzekerheid en stress. Niet met ontspanning. En Pink life meenemen was een mooie, bijzondere ervaring. Eenmaal daar, kon ik echt wel genieten. Ik was ook samen met een van mijn beste vriendinnen en dat scheelt. Dan voel ik me veiliger en vrolijker.
Ik zet mezelf regelmatig stil en focus me dan op waar het allemaal om gaat, wat positief is. Dat heb ik ook in het dagelijks leven nodig, omdat ik anders alleen maar bezig ben dingen als het huishouden en zelfzorg, niet met dingen waar ik voldoening uit haal, zoals iets leren of een hobby. Ik wil leven en niet alleen maar voorwaarden creëren om te kunnen leven.
Belangrijk is om mezelf de ruimte te geven om bij te komen van activiteiten, denkwerk, prikkels en emoties. Even niet doen, maar zijn. Stilstaan bij hoe het met me gaat en wat ik nodig heb in plaats van nieuwe prikkels opzoeken. Dat moet iedere dag en af en toe, om de batterij op te laden, een paar weken. Ik heb vakantie nodig om bij te komen van leuke dingen. En dan niet ‘op vakantie‘, want dat is wel leuk, maar put me tegelijkertijd uit. Wel thuis zijn en lezen, yoga doen en Netflix kijken. In september ga ik drie weken aarden. Ik heb er zin in.
Hoe ga jij om met veranderingen en nieuwe situaties?
@dennis_kollaard
Beste Mandy, ik vind het ontzettend knap dat je zulk herkenbare ervaringen deelt. Ik wens je alle goeds en blijf vooral doorgaan met schrijven en geniet van de successen die je behaald. Ik heb veel respect voor je.
steven marien (@marien_steven)
Als mijn zus op reis is moeten wij ook de katten daar verzorgen. Nu gelukkig rijden mijn ouders met de auto, ik heb daar ook mijn vaste dingen. Zo maai ik het onkruid met de bosmaaier, en ook eten geven aan de katten natuurlijk. Verder vind ik het leuk en geeft het niet echt stress, er zijn hier altijd katten geweest dus ken het. Moest ik er gaan slapen dat zou ik erger vinden. Ik denk niet dat ik dat zou doen ik slaap al zo lang in mijn bed. Dingen gaan sorteren in mijn zus haar kasten dat heb ik nog nooit gedaan, van mij mag ze zelf kiezen hoe dit ligt.
Ik weet niet of het mogelijk is weet niet of je zus een auto heeft Mandy. Dat je je chinchillas mee neemt met een auto, naar daar als je op de katten let. Dan hoef je niet naar huis scheelt al over en weer geloop, weet niet hoe lang je er over doet. Het is wel een pluspunt dat je eens kan bekomen van je luidruchtige appartement. Dat is echt een spijtige zaak prikkels in je eigen huis hoe kan je dan optimaal tot rust komen. Dit te lezen altijd dat je daar zo van afziet vind ik verschrikkelijk, ik weet uit mezelf hoe ik daar niet tegen kan. Daar zou ik fysiek aan onderdoor gaan. Dat is onmenselijk waarom kan er nu geen stilte zijn overal in de wereld.
Op een concert ben ik nog nooit geweest, ik vind het wel goed dat je dit gedurfd hebt. Samen met het er naartoe gaan met treinen een heel gedoe. Dat is echt gedurfd een extreme uitdaging zo iets en het is je gelukt, goed gedaan. En je hebt er van genoten, dat is als proeven van het normale leven. Wat een uitzonderlijke toer is die zeker niet elke autist jou zou na kunnen doen. Daar ben ik echt blij om vanuit mijn kooitje, ondanks alle hindernissen doe je het toch maar, prachtig.
Hoe ik met veranderingen om ga, eigenlijk gebeuren er zelden veranderingen. Ik zit meestal gewoon thuis daar staat de tijd stil, gelukkig maar voor mij. Maar als er dan toch eens zijn dan onderga ik maar. Ik heb nooit veel invloed gehad op wat dan ook in mijn leven. Dingen die ik dacht te kunnen bleken toch niet zo te zijn volgens mijn papieren. Meestal als er plots iemand opduikt zwijg ik gewoon. Dat soort veranderingen mensen rond mij is moeilijk voor mij. Daarom leef ik in mijn kooitje, het heeft zijn voordelen, maar ook zijn nadelen.
Veel aard geluk nog in september, en het was inderdaad weer knappe blog van je.
Mandy
Dat heb je mooi beschreven Steven.
Joost Hooghuis
Lieve Mandy,
Jij hebt echt schrijftalent. Hoe jij jouw dagelijkse worstelingen beschrijft. Meesterlijk
Groetjes Joost Hooghuis
Mandy
Dankjewel Joost 🙂