Je verbonden voelen met anderen

November vind ik altijd een beetje spannend, omdat het dan al snel december is; een feestmaand die een gevoel van eenzaamheid kan oproepen, van niet verbonden zijn met anderen. Gelukkig merk ik ook op dat ik me goed voel. Ik voel me niet eenzaam, of ik nu alleen ben of niet. Dat is een beetje mijn thema van 2018 geweest: verbondenheid. Dat was niet een bewust doel, maar het kwam op mijn pad.

Kwetsbaar en aanwezig zijn

Daar heb ik zelf wel wat voor moeten doen. Brené Brown schrijft in ‘Verlangen naar verbinding‘ dat erbij horen niet iets passief is. Het is niet je aanpassen, ‘doen alsof’ of compromissen sluiten omdat dat veilig voelt. Het vraagt erom dat je je kwetsbaar opstelt, dat je aanwezig bent bij mensen zonder op te offeren wie je bent.

Mijn kwetsbaarheid laten zien als het moment daar is, lukt me steeds beter. Dan ben ik meer mezelf en meer ontspannen. Ik maak mezelf minder afhankelijk van hoe een ander mogelijk over mij denkt. Natuurlijk vind ik het niet leuk als iemand mij(n gedrag) afwijst, maar ik ga mezelf niet meer kleineren en verbeteren. Ik ga niet mee in de stem die zegt dat ik dom, lelijk, moeilijk en waardeloos ben.

Ik ben realistischer gaan kijken naar mezelf en mijn leven. Nu zie ik wat er wel is en kan ook een grapje maken over mezelf. Want ik heb nu eenmaal wat afwijkende ‘dingetjes’ door autisme. En dat is oké. Ik mag er zijn waardoor ik makkelijker contact maak met andere mensen. Er staan soms nog gedachten in de weg, zoals dat niemand op mij zit te wachten, maar ik geloof het niet meer. Ik zie dat het een gedachte is en kan omdenken.

Wat helpt me om me verbonden te voelen?

Mijn hondje Josje heeft hierbij geholpen. Met haar maak ik makkelijker contact met mensen die ik ken, maar ook met onbekenden. Ze is een makkelijk gespreksonderwerp en haar schattige kopje maakt mij en anderen aan het lachen. Humor verbindt. Voor mij is zij een wandelend hartje en bron van troost als ik me niet goed voel. 

Wat ook helpt als ik me niet goed voel, is weten dat ik niet alleen ben. Dat er mensen zijn die zich ook zo voelen en dat er mensen zijn die hopen dat ik me snel weer beter voel. Verbondenheid is niet alleen gelinkt aan positieve gevoelens en emoties. Gedeeld verdriet kan bijvoorbeeld ook maken dat mensen elkaar opzoeken en zich emotioneel verbonden voelen. 

Ik geloof verder dat wat je uitstraalt, je terug krijgt. Ik ben regelmatig een buitenbeentje geweest. Op een gegeven moment bestempelde ik mezelf al als buitenbeentje voor ik überhaupt kennis had gemaakt. Ik was de enigste autist, dwangneuroot, veganist, Wajonger of ik was de jongste, kleinste of de stilste etc. Nu ga ik met een open houding op mensen af en ben ik mezelf. Ik zit beter in mijn vel en praat makkelijker.

Spiritualiteit gaat over liefde en compassie

Als contact fijn is, is het ook oké om daarna alleen te zijn. Dan kan ik alle prikkels verwerken en tot rust komen. Het mooie is dat ik me dan toch nog verbonden voel met de wereld buiten mijn huisje. Dat inzicht kreeg ik door het boek ‘Het universum staat achter je‘ van Gabrielle Bernstein. Ik heb vaker spirituele boeken gelezen, maar kon er niet zoveel mee als wetenschappelijk opgeleid iemand die moeilijk bij haar intuïtie komt. Maar dit boek kwam binnen. Er viel een kwartje.

Brené Brown schrijft: ‘Spiritualiteit is erkennen en vieren dat we allemaal onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn door een kracht die groter is dan wijzelf, en dat onze verbondenheid met die kracht en met elkaar is geworteld in liefde en compassie.’ Dat is mijn nieuwe geloof: liefde en verbondenheid. Zowel voor en met mezelf, als voor en met anderen.

Dan is het ook minder erg als iemand je niet begrijpt, een andere mening heeft of onaardig doet. Dat is vervelend, maar je kunt alsnog kiezen voor verder van elkaar vandaan komen te staan of kijken naar hoe je nader tot elkaar kan komen. Kwetsbaarheid kan dat mogelijk maken. Bijvoorbeeld: ‘Ik word er verdrietig van dat je mijn autismediagnose niet serieus neemt, maar ik kan het begrijpen. Het is ook niet duidelijk zichtbaar.’

Van afsluiten naar verbinden

Ik kon de verbinding met iemand snel verbreken, als die persoon kritiek had op mij of het niet met mij eens was. Dat was eigenlijk vanuit angst dat de ander gelijk had en ik niet. Lees: dat ik niet goed genoeg was. Ik ging mezelf verdedigen omdat ik iets recht wilde zetten voor mijn gevoel. Dat koste energie en veroorzaakte ergernis en afstand waardoor ik me nog minder begrepen voel.

Dat zie je ook veel gebeuren in liefdesrelaties. Dan hebben mensen ruzie en drijven uit elkaar, terwijl beide partijen juist behoefte hebben aan troost, steun, liefde, .. Een goed boek daarover is ‘Houd me vast’ van Sue Johnson. Goede communicatie is belangrijk en kun je (deels) leren.

Verbonden zijn als je autistisch bent

Iets wat voor mensen met autisme vaak net nog wat lastiger is. Bijvoorbeeld door een tragere informatieverwerking, overprikkeling, niet bij je gevoel kunnen komen, vastzitten in aangeleerde regels of dichtklappen. Maar als praten lastig is, zijn er nog zoveel andere dingen die kunnen verbinden zoals humor, een knuffel, social media, een gedicht, boeken, sport en muziek.

Waar het voor mij uiteindelijk om gaat is dat ik me kan verbinden met wat er ‘is’. Dus met de mensen die er nu zijn, ook al mis ik soms een partner. Maar ook met wie ik ben, wat ik voel en waar ik sta. Dat ik dat zie en accepteer, ook al wil ik soms meer. En de verbinding met alles wat niet mens is, zoals dieren en de natuur. Dan ben je nooit alleen. Er is altijd lucht (zuurstof!) die je omringt en aanraakt.

Voel jij je verbonden met anderen en hoe heeft autisme daar invloed op?