Uitspraak Wajong-rechtszaak tegen UWV

Eindelijk uitspraak! Maar eerst even terug naar het begin, omdat mensen me soms vragen naar het gehele proces. Toen ik 19 was, werd ik opgenomen. Eerst een half jaar voor een dwangstoornis en daarna bijna een jaar voor een persoonlijkheidsstoornis. Omdat ik niet kon werken en nog nooit gewerkt had door ziekte, kwam ik in aanmerking voor de Wajong. Dat staat voor Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten en wordt verzorgd door het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen).

Ver voor de uitspraak

Inmiddels ben ik 30 en zijn de regelingen anders (strenger), maar ik viel nog onder de oude Wajong (dan heb je je uitkering aangevraagd voor 2010). De Wajong is sinds 2015 bijna helemaal vervangen door de Participatiewet. Het UWV bekijkt alle dossiers van Wajongers om opnieuw vast te stellen of iemand kan werken. Vraag me niet waarom, maar ik ben eerder uitgenodigd voor een gesprek en behoorde dus niet bij deze standaard procedure.

Ik kreeg een herbeoordeling in 2013. Eerst zag ik een verzekeringsarts en daarna een arbeidsdeskundige. Dat was het; twee korte oppervlakkige gesprekken, zonder ruimte voor mijn hele en complexe verhaal. Mijn pgb-begeleidster was mee als ondersteuning. Ik stapte er naïef in, want ik studeerde in deeltijd en had daarnaast echt geen energie voor een betaalde baan. Ik werkte aan een toekomst en aan mijn persoonlijke herstel. Daar zou het UWV toch wel begrip voor hebben?

Maar de FML gooide roet in mijn eten..

Een functie mogelijkheden lijst brengt mogelijkheden en beperkingen in kaart. Kan je iets optillen? Kan je omgaan met autoriteit? Et cetera. Als er genoeg werkzaamheden over blijven waarbij een beroep past, wordt je uitkering patsboem stopgezet. Ik werd geschikt geacht om zelfstandig in mijn inkomen te voorzien, omdat ik minimaal vier functies zou moeten kunnen uitvoeren. Denk aan medewerker tuinbouw of wikkelaar (geen idee wat het is). Totaal geen maatwerk dus. Bovendien was er geen begeleiding mogelijk vanuit het UWV.

Weg Wajong! Dat was een klap in mijn gezicht. Regulier werk was en is (voorlopig) geen optie. Gezondheid is prioriteit. Wat niet wil zeggen dat ik lui op de bank zit. Ik heb therapie en doe vrijwilligerswerk. Ik heb weinig energie en ben snel overprikkeld, dus werk ik maar twee uur per dag en niet iedere dag van de week. Dan kan je me echt al opvegen. En dat is anno 2018, terwijl ik sterker in mijn schoenen sta dan toen ik herkeurd werd in 2013. Ik heb kei hard aan mezelf gewerkt de afgelopen jaren.

Naar de Centrale Raad van Beroep

Terug naar 2013. Ik was boos en maakte bezwaar tegen de beslissing, maar die werd afgewezen. Bij een bezwaarschrift kijkt een andere medewerker naar de beslissing van zijn collega. Vervolgens ging ik in beroep bij de rechtbank. De zitting vond plaats in Breda (bij een nare rechter). Helaas verloor ik weer. Ik had een advocaat die niet voor me opkwam. Gelukkig vond ik daarna een advocaat die me wel goed bijstond. Ik ging met haar in hoger beroep bij de CRvB (Centrale Raad van Beroep). Dan kijkt een hogere rechter opnieuw naar de zaak.

Toen ik in 2013 werd herkeurd had ik nog geen autismediagnose. Die kreeg ik pas in 2015. Dit heb ik als nieuwe medische informatie opgestuurd. Een verzekeringsarts, die mij nooit had gezien, trok mijn autismediagnose in twijfel. Ik vond dat onprofessioneel en was gekwetst. Er werd gelukkig een onafhankelijke psychiater ingeschakeld door de rechter. Die bevestigde de diagnose.

In november 2017 was de rechtszaak bij de CRvB in Utrecht. Er was één rechter aanwezig. Ik was er met mijn advocaat en begeleidster. De CRvB oordeelt in hoger beroep over geschillen op het terrein van de sociale verzekeringen, sociale voorzieningen en ambtenarenzaken. Ik moest hyperventileren en huilen van de spanning. Gelukkig kun je gelijk gaan zitten en hoef je geen handen te schudden.

Afgelopen mei moest ik weer naar de CRvB, want blijkbaar waren er nog dingen niet duidelijk. Er waren nu drie rechters. Ik was er weer met mijn advocaat en begeleidster. Dit keer was ik ook vreselijk gespannen. Iemand van UWV en mijn advocaat hebben een woordje gedaan. De rechters lieten niks los, maar mijn advocaat had goede hoop. Na tien minuten stond ik weer buiten.

Slapeloze nachten door wachten op de uitspraak

Zes weken later zou de uitslag komen. Ik had maar vier uur geslapen en moest de hele ochtend naar de wc van de spanning. En toen… bleek dat mijn advocaat de uitspraak niet op tijd had gekregen. Dus moest ik nog een paar dagen wachten tot ze die met de aangetekende post kreeg (de CRvB geeft de uitspraak niet telefonisch door).

Afgelopen week belde mijn advocaat dan eindelijk. Omdat ik sterker beperkt ben op het punt van samenwerken volgens de onafhankelijke psychiater dan het UWV beweerde, vervalt de functie waarbij ik veel moet samenwerken. Daardoor blijven er te weinig functies over volgens de FML (lees hier de uitspraak).  Dus ga ik uit de bijstand en terug in de Wajong. YES, ik heb rechtvaardigheid gekregen! En hoop voor anderen individuen die strijden tegen een machtige, harde en starre organisatie waar geld centraal staat en niet welzijn en gezondheid.

Wat was het een gevecht, maar ik kwam op voor mijn rechten. Ik kan niet tegen onrechtvaardigheid. Het voelde alsof ik moest bedelen voor geld, alsof er geen plek is voor mij in de maatschappij als je een uitkering krijgt. Een grote trigger voor een gevoel van minderwaardigheid dus. Gelukkig is Nederland toch nog een beetje sociaal voor de kwetsbare mens.

Wat zijn jouw ervaringen met het UWV?