Leven op het autismespectrum

Alle blogs, Autismespectrum

Introvert en autistisch zijn

Tussen het publiek zitten en een praatje maken met anderen vind ik, introvert, vele malen enger dan op het podium staan voor een publiek. Bij de eerste situatie heb ik te veel mogelijkheden. Moet ik iets zeggen? Tegen wie? Wat? En na de vragen komen de angstige gedachten zoals dat ik vast niet uit mijn woorden kom of iets stoms zeg.

Op het podium daarentegen heb ik houvast. Vroeger deed ik mee aan voorleeswedstrijden en balletvoorstellingen. Later droeg ik wel eens gedichten voor of gaf ik gastlessen over o.a. autisme en herstel. Dan heb ik vooral last van overprikkeling en minder van angst.

Gedrag versus karakter

Het zou aan de buitenkant kunnen lijken dat ik extravert ben als ik op een podium sta, helemaal als ik over een onderwerp praat waar ik veel over weet. Dan heb ik wel praatjes. En als ik met mensen afspreek, kan ik soms best vrolijk en druk zijn. Toch zie ik dat meer als ‘gedrag’ wat ik af en toe heb en niet als mijn karakter.

Ik beschouw mezelf namelijk als een introvert. Als kind was ik verlegen en kon ik me niet goed uiten. Als puber zat ik voor mijn gevoel op slot. Inmiddels heb ik minder sociale angst, waardoor de introversie niet meer alleen maar een last is. Het hoort gewoon bij mij en ik houd er rekening mee.

Mijn kenmerken van introversie

  • Ik heb veel tijd alleen nodig om op te laden, want onder de mensen zijn kost energie, ook al is het contact plezierig.
  • Voor prikkels, zoals geluid en aanraking, ben ik erg gevoelig.
  • Ik ben een echte ‘over’denker. In actie komen duurt even en soms heb ik iemand anders nodig om mij tot actie aan te zetten. Bellen is mede hierom lastig.
  • Voor mij geen verassingen a.u.b. zodat ik me (mentaal) kan voorbereiden.
introvert
Soms zou ik wel een schild bij me willen dragen om te verstoppen..

Introvert of autistisch?

Maar goed, zijn deze introversiekenmerken niet net zo goed kenmerken van autisme? Bij mij wel, omdat ik zowel introvert als autistisch ben. Het onderscheid is niet heel duidelijk. Je kan natuurlijk ook een extraverte autist zijn. Of je bent niet autistisch en extravert of introvert. Of je bent ambivert en zit tussen introvert en extravert in. En als HSP-er kan je ook zowel introvert als extravert zijn. Ingewikkeld hoor!

In het boek ‘Ik moet nog even kijken of ik kan‘ geeft introvert Liesbeth Smit helaas maar een erg summiere vergelijking van introversie met autisme: ‘Hoewel het zeer aannemelijk is dat iemand met een vorm van autisme ook introverte trekken heeft, hoeft het andersom absoluut niet het geval te zijn. Introversie is een algemene persoonlijkheidsvorm en een eigenschap, autisme is een beperkende ontwikkelingsstoornis waar verschillende soms klinische verschijningsvormen onder vallen.‘ In de rest van het boek valt het woord ‘autisme’ niet meer.

Dit is natuurlijk achterhaald als je autisme niet ziet als ontwikkelingsstoornis, maar als een andere manier van zijn; een andere neurodiversiteit hebben dan de gemiddelde mens. Ik zie autisme grofweg als hoe je als persoon bent, hoe je brein werkt. Net als iedereen heb je ook een persoonlijkheid met karaktertrekken, zoals introversie of extraversie. Autisme is breder dan je karakter. En onder autisme kunnen zowel kwaliteiten vallen als lastige aspecten.

Introvert, wat is goed voor jou persoonlijk?

Het is vooral handig om te weten hoe het bij jou van binnen zit, zodat je je leven daarop aan kan passen. In de pubertijd doe je vaak wat hoort en doe je anderen na, maar dan kan je voorbij gaan aan je eigen grenzen. Zeker omdat op die leeftijd extraverte eigenschappen zoals een vlotte babbel hebben, worden gewaardeerd. (Maar goed, je leert ook veel over jezelf als je dingen doet die niet bij jou horen.)

Nu, als tweeëndertigjarige, probeer ik rekening te houden met mijn gevoeligheid voor prikkels, mijn behoefte aan alleen zijn, mijn behoefte aan leren en diepgang. Dat betekent onder andere dat ik tegen veel dingen ‘nee’ moet zeggen (maar niet altijd!). En omdat delen middels praten voor mij lastig is, schrijf ik het op, want de behoefte om te delen is er ook bij mij.

Hoe kijk jij naar autisme v.s. introversie?

Geef een reactie