De behoefte aan contact verschilt per persoon, dus hangt het daarvan af of je eenzaamheid voelt of niet. Dat kan iemand alleen zelf voelen en het is dus niet zichtbaar voor anderen. Iemand met veel vrienden kan toch eenzaam zijn omdat hij geen verbondenheid voelt. Of iemand met maar één vriend, kan daar genoeg aan hebben.
Bijna iedereen voelt zich wel eens eenzaam en dus is het een heel menselijk gevoel. Je weet dat dat gevoel voorbij gaat. Als de eenzaamheid gaat overheersen, wordt het een probleem. Relaties met familieleden, vrienden, collega’s en kennissen zijn belangrijk in het dagelijks leven en dragen bij aan het gevoel van een betekenisvol en prettig leven.
Verschillende soorten eenzaamheid
- Emotionele eenzaamheid treedt op als iemand een hechte, intieme band mist met één of meerdere personen. Meestal gaat het om een levenspartner.
- Sociale eenzaamheid gaat om minder contact hebben met andere mensen dan je wenst. Denk aan het missen van vrienden, kennissen of collega’s. Het sociaal netwerk biedt niet zoveel als je zou willen.
- Bij existentiële eenzaamheid gaat het over zingeving. Je weet je rol niet in het leven en ervaart een gevoel van zinloosheid.
- Bij sociaal isolement heeft iemand weinig of geen contacten en is dus alleen. De kans op eenzaamheid is groot als je geen netwerk hebt.
Eenzaamheid komt voor onder alle lagen van de bevolking en bij elke leeftijd. Van mensen met autisme hoor ik ook vaak dat ze eenzaam zijn. Voor hen is het maken en onderhouden van sociale contacten lastig en vermoeiend. Onderzoek laat zien dat ongeveer 60% nauwelijks contacten heeft met leeftijdgenoten. Daarnaast heeft 60% van de volwassenen met autisme geen levenspartner. Terwijl die behoefte er wel kan zijn.
Wat kun je eraan doen
Wat is belangrijk bij het creëren en behouden van een sociaal netwerk?
- Een training sociale vaardigheden kan handig zijn. Mij heeft het handvatten gegeven, zodat ik iets minder onzeker ben over wat te doen en zeggen.
- Leren omgaan met sociale angst is belangrijk. Bij mij helpt mindfulness. Ik (h)erken mijn angst en voel de signalen in mijn lijf. Ik spreek het eventueel naar iemand uit om het te delen.
- Werken aan een beter zelfbeeld. Het helpt namelijk niet om te denken dat niemand op jou zit te wachten.
- Via social media kun je online contact hebben en kun je mensen vinden om in het echt mee af te spreken.
- Vraag mensen om hulp bij bijvoorbeeld je huishouden. Dan doe je iets samen. Andersom kun je weer iets terugdoen, zoals oppassen.
- Geef aan wat je nodig hebt. Ben je bijvoorbeeld iemand die zich snel terugtrekt en moeilijk initiatief neemt, vraag dan of iemand je af en toe een zetje geeft.
- Zorg voor passende en zinvolle tijdinvulling van je dag (werk, vrijwilligerswerk, dagbesteding, hobby’s). Daar kom je mensen tegen. Je kan niet met iedereen een klik hebben, maar dat hoeft ook niet.
- Een maatje kan fijn gezelschap zijn en kan helpen bij het ontmoeten van weer andere mensen. Dat kan bijvoorbeeld via Humanitas.
- Zie ook mijn blog met tips voor vriendschappen.
- Bij mij is mijn hondje een verbindende factor met andere mensen. Op straat word ik aangesproken en ik ga makkelijker op bezoek bij familie nu ik een hondje bij me heb als focuspunt.
- Financiële middelen hebben voor het doen van activiteiten. Veel mensen met autisme hebben een laag inkomen. Soms verstrekt de gemeente geld om leuke dingen te doen. In Tilburg heb je bijvoorbeeld de meedoenregeling. Verder kan je eens je uitgaven in kaart brengen. Wie weet kan je ergens besparen en dat geld bewaren voor sociale activiteiten.
- Als je er zelf niet uitkomt, kun je naar de huisarts. Die kan je doorverwijzen naar bijvoorbeeld een psycholoog of maatschappelijker werker die je kan helpen bij het ontwikkelen van een sociaal netwerk.
Negeer eenzaamheid niet
Langdurige eenzaamheid is niet iets om te negeren, want je kan depressief worden. Het is dus belangrijk om je eenzaamheid te erkennen en het gevoel te leren verdragen. Vecht er niet tegen. Je hoeft je er ook niet voor te schamen. Het kan daarnaast helpen om het met iemand te delen. Dat kan ook via hulplijnen zoals Sensoor.
Verder vind ik het belangrijk dat als je psychische problemen hebt of een andere neurodiversiteit zoals autisme, dat je dat niet onderdrukt. Dan maak je namelijk niet echt verbinding met iemand en kan je je nog eenzamer voelen. Iets niet verbergen is overigens niet hetzelfde als het er de hele tijd over hebben. Eenzaamheid kan ook je fysieke gezondheid schaden en kan maatschappelijke gevolgen hebben.
I know the feeling
Ik zelf heb familie en een aantal vrienden die ik een paar keer per jaar zie, maar die ik graag vaker zou zien. Mijn beperkte energie is een belemmering en anderen hebben het vaak druk of wonen ver weg. Wat ik soms mis, is een liefdesrelatie. Ik hoop dat er nog eens iemand op mijn pad komt waar ik mijn (dagelijks) leven mee kan delen. Dan heb je niet zo’n drempel als bij contact met vrienden en familie.
Als ik niet goed in mijn vel zit, voel ik me eenzaam. Ik kan me ook minderwaardig voelen en moet oppassen voor zelfstigma. Dan trek ik me terug omdat ik bang ben dat familie en vrienden niets aan mij hebben. Kennismaken met nieuwe mensen vind ik spannend. Bovendien ben ik dan bang voor stigma en vooroordelen over autisme.
Wat ik wil leren is minder op social media zitten. Als ik alleen thuis ben, wil ik niet constant op mijn telefoon kijken of ik een berichtje of like krijg. Ik wil me focussen op mijn activiteiten en als ik me eenzaam voel is het voor mij de kunst om dat te accepteren en verdragen en eventueel om met iemand contact te maken. Verder is het een kunst om vriendschap te sluiten met mezelf. Andere mensen zijn er niet om op te vullen, maar om aan te vullen.
Voor deze blog maakte ik gebruik van de website www.eenzaam.nl. Daar vind je ook activiteiten.
Ben jij wel eens eenzaam en hoe ga je daarmee om?
5 Pingbacks