Is er een verschil tussen uiterlijke verzorging bij mensen met en zonder autisme? Dat vroeg ik me af. Ik heb het dan echt over dingen die je extra kunt doen, voor het uiterlijk (beauty). Dus niet dingen die in de basis nodig zijn voor hygiëne en zelfzorg, zoals douchen en tandenpoetsen. Maar wel de dingen om je uiterlijk te veranderen zoals make-up opdoen, je haren stylen, sieraden dragen en je nagels lakken.
Wat je aan de buitenkant ziet, aan iemands uiterlijk, zegt nog niks over het hoe en waarom.
Uiterlijke verzorging vroeger en nu
ik ken verschillende fases van met mijn uiterlijk bezig zijn.
- Als klein meisje was ik van de blingbling. Ik droeg graag zoveel mogelijk sieraden. En het liefst ging ik als prinses door het leven met veel roze, kant en strikjes. Mijn ouders waren daar iets minder fan van, haha.
- Op de middelbare school wist ik me niet zo goed raad met mijn uiterlijk. Make-up droeg ik amper. Er verzorgd uitzien is wel altijd belangrijk geweest voor mij. Ik keek veel in de spiegel, om te checken of ik ‘niet lelijk’ was. Ik denk dat het ook een manier was om even contact met mezelf te maken of hoe anderen me zouden zien. Ik stond toen amper in contact met mijn lichaam en mijn gevoel.
- Na de middelbare school ben ik lang heel erg rationeel geweest en deed ik alleen maar dingen als het echt nuttig was. Dus mocht ik amper make-up kopen of opdoen, omdat ik dat toen ‘nutteloos’ en geldverspilling vond. Of ik mocht bijvoorbeeld niet het licht aan doen om mascara op te doen, omdat dat verspilling van energie was. Ik dacht er dus veel te veel over na en was hard voor mezelf.
- Inmiddels ben ik daar vrijer in gelukkig en doe ik dingen als ik me er simpelweg beter door voel. Beauty dingen zijn voor mij wel functioneel en geen hobby. Ik ben heel bewust bezig met mijn uiterlijk en check vaak in de spiegel, of het ‘ermee door kan’. Lees hieronder verder wat ik precies doe.
Make-up opdoen
De laatste jaren draag ik bijna dagelijks make-up. Ik voel me dan zelfverzekerder. En het is ook een manier om wondjes en littekens in mijn gezicht te bedekken van het krabben en epileren. Ik pulk namelijk dwangmatig aan mijn huid sinds mijn pubertijd. Die camouflage is de grootste reden voor make-up. Verder vind ik dat het me meer kleur en expressie geeft.
Ik ben er overigens geen expert in. Af en toe zoek ik het ook op, want anders weet ik niet wat nou waar op mijn gezicht moet, hoe en in welke volgorde. Concealer, foundation, bronzer en weet ik het. Er is zoveel. Lang leve internet wat dat betreft. Dan gebruik ik bijvoorbeeld TikTok en kan ik een filmpje zien over hoe je iets kan gebruiken. Ik moet ondertussen ook altijd een mentale prikkel erbij hebben, zoals een podcast beluisteren. De Universiteit van Nederland vind ik bijvoorbeeld leuk.
Wat doe ik verder aan beauty?
- Dan mijn haar. Om het te ontpluizen stijl ik het nadat ik het gewassen heb. Of ik krul het. Het lawaai van de föhn vind ik geen pretje, maar daarna voel ik me een stuk beter over mezelf. Naar de kapper ga ik vier keer per jaar, voor de dode puntjes. Dat is gelukkig een vertrouwd persoon. Mijn haar verven doe ik zelf. Dat vind ik een vervelende klus, omdat ik niet houd van viezigheid en vlekken. Maar bruiner haar geeft me meer expressie dan mijn eigen vale donkerblonde kleur. Dus ik vind het mooi en heb het er voor over.
- Ik draag bijna altijd sieraden, zoals kettingen, ringen, armbandjes en oorbellen. Ik heb daar ook weer een mooi georganiseerd systeem voor (zie foto), zoals ik voor mijn make-up heb. In ieder laatje zit wat anders: zilveren oorbellen, goudkleurige oorbellen, zilveren armbandjes, … Sieraden dragen is bovendien heel fijn voor onrust, want ik kan er lekker mee frunniken en stimmen overdag.
- Nagels lakken doe ik ook. Bijvoorbeeld onder het tv-kijken. Dan heb ik verzorgde nagels en kan ik beter ontspannen, omdat ik iets heb om met mijn onrustige handjes te doen. Ik ben ook wel eens periodes naar de nagelsalon geweest, omdat ik van mezelf hele dunne nagels heb. Een uur met iemand over koetjes en kalfjes praten vind ik echter heel erg lastig.
Autisme en uiterlijke verzorging
Er is soms een link met autisme omdat het bij mij en beauty gaat om functionele en geplande dingen. Het is echt iets dat ik opschrijf op mijn planning en afvink. Het vraagt ook wel wat denkwerk en oefening om handigheid te krijgen in het gebruik van tools. Maar mij levert het een goed gevoel op als ik voor mezelf zorg. Het linkt ook wel aan een gevoel van onzekerheid die ik vaak met me meedraag. Dus mij is het de inspanning waard. Bovendien zijn het fijne dingen om te doen als ik onrustig ben en geen moeilijke dingen kan doen. Dus in die zin helpt het ook met mijn manier van prikkelverwerking. Het geeft ook voorspelbaarheid en routines in het dagelijks leven.
Bij anderen met autisme kan het ook zo zijn dat het juist te veel prikkels geeft. Dat je make-up niet kan verdragen op je huid of dat een föhn ondraaglijk is qua geluid. Of dat het je gewoon niet lukt om op te brengen door problemen met fijne motoriek. Dat is voor iedereen anders. Net zoals dat sommige mensen met autisme van strakke kleding houden en anderen juist van losse kleding. Misschien zie je wel net wat vaker het alles of niets bij ons, vergeleken met mensen zonder autisme. We doen niks aan ons uiterlijk of doen het perfectionistisch en soms zelfs over the top. Dat kan ook samenhangen met moeite met ontwikkelen van de identiteit of een laag zelfbeeld hebben door het anders voelen. Dit is maar een hypothese hoor.
Doe vooral lekker wat jezelf fijn of leuk vindt. Dat kan ook veranderen over de tijd. Misschien kopieerde je bijvoorbeeld veel als jongere en kom je er later achter dat je iets toch niet fijn vindt. Dan kun je stoppen met die beauty routine. Er is geen goed of fout. Je mag je eigen weg vinden hierin.
Laat me in de reacties weten wat jij wel en niet doet aan uiterlijke verzorging en waarom. Like ook deze blog of deel deze op jouw social media.
Erwin
Ik vind het echt rot voor je dat je dwangmatig aan je huid pulkt, wat zorgt voor die wondjes en littekens. Eerlijk gezegd schrik ik daar een beetje van. Je ervaringsverhaal op de website van OCDnet in de link ontroert me. Het klinkt ook niet fijn dat dit de voornaamste reden is voor je gebruik van make-up.
Ikzelf heb ook een klein litteken in mijn gezicht van een grote puist die ik te snel wilde weghalen. Er is echter te weinig make-up in de wereld om nog iets van mijn gezicht te maken, zelfs al zou ik het willen 😂. Het zij zo.
Voor wat zelfverzekerdheid fitness ik drie keer per week en let ik heel erg op gezond eten. Ik moet er op letten niet te licht te worden, maar ik ben verder wel tevreden over mijn lichaam. Verder gebruik ik alleen een haarproduct omdat ik anders bang ben dat vogels eieren op mijn hoofd leggen zodra ik buiten kom. Ik maak er van die warrige stekeltjes van, dat lijkt ze af te schrikken.
Fijne feestdagen en alvast het allerbeste voor het nieuwe jaar!
Mandy Verleijsdonk
Hoi Erwin,
Dankjewel. De beste wensen ook voor 2025. Hopelijk blijf je haargel gebruiken want vogels in je haar moet je niet hebben. 😉